Thursday, 15 December 2016

KARAI KASANG A NSEN HPE SADI MAJA AI


Madu a lamu kasa Yawsep kaw dan pru nna tsun ai gaw; "yu u, dai hkawnsek gaw na-um nasin rai wa nna, shadang sha shangai na ra ai, Shi a amying Emanuela shamying ya na maru ai, nga ai: de a lachyum, Karai Kasang anhte hte rau rai nga ai, nga ai re ai". Ndai chye na ai lam, "Karai Kasang anhte hte rau rai nga ai" ngu ai hpe dai ni hti ai kabu gara shiga chyum daw ting hta mu lu na re. Dai majaw, Karai Kasang gaw anhte a lapran hta mung nga nga ai hpe dum hprang lu na lam rai nga ai. Dai hpe anhte atsawm sumru yu ga!

Shawng nnan, ga si ndai ni gaw myihtoi Esaia a laika hta na rai nga ai. Daw kaba (7) hta, Karai Kasang gaw Yuda hkawhkam Ahaza hpe; "shayi hkawnsek gaw gawng li nga nna, shadang sha shangai na ra ai; shi a mying hpe Emmanuela shamying ya na ru ai," (Esa 7:14) ngu anhte hti lu ga ai. Kasa Mahte mung, ga ndai hpe sha lang nna tsun ai gaw, Nu Maria a kasha, Madu Yesu, Emanuela, Karai Kasang anhte hte rau rai ai, ngu ai hpe shadan shaleng mayu nna rai sai. 

Nu Chyoi Pra ai Maria a prat hpe yu nna mung, ndai lam ni hpe asan sha mu lu ai. "Shi a kanu Maria gaw, Yawsep e mahtan da nga sai rai nna, shan shada da grai n kanawn yang, shi gaw dai Chyoi Pra ai wenyi a majaw na-um nasin rai wa sai", nga ai. Tsun ga nga yang, Maria gaw tara hkan shadik ai, sum num ai numsha rai nga ai majaw, Chyoipra ai wenyi gaw, shi a hkri tung hta asak nnan byin shangun sai. 

San Yawsep hta mung dai hte maren byin wa sai. Nu Maria a ntsa shi galaw ai amu magam hpe yu nna dingman ai masha re ai hpe anhte dum chye ga ai. Nu Maria hta na-um nasin re ai hpe chye jang, shi hpe n shabrawng mayu wu ai majaw, shi e lagyim dat kau na maw nga ai. San Yawsep dai zawn myit dawdan ngut ai hpang e she Karai Kasang shi hpe shaman ya ai mung laklai ai lam rai nga ai. Dai hpe yu yang, Karai Kasang hte Yawsep a lapran amu rau jawm galaw ai hpe mu lu ai. Karai Kasang a shaman chyeju marang e, Yawsep gaw dingman kangka ai masha tai wa nna, dai zawn kaja ai dawdan lam hpe, shi galaw lu ai rai sai. Dai zawn rai kaja ai lam hpe dawdan lu sai re majaw, Karai Kasang gaw grau nna shaman ya ai hte, Nu Maria a hkritung na ma gaw, Chyoi Pra ai Wenyi a atsam hte byin tai wa ai hpe, yup mang hta hpaw shaleng dan ai, hkam la lu sai. Karai Kasang sharawng awng ai hte maren hkan galaw ai Yawsep dai hpe na la jang, ‘dai Madu a kasa shi hpe hkang da wu ai hte maren, galaw wu ai rai nna, shi a madu jan hpe la nna nta de woi da nu ai. 

Masha law law wa, ngwi pyaw ai prat hta nga ai, amu bungli shakut galaw let kun dinghku hpe bau maka ai, hte hpan amyu myu nga mali ai. Rai tim, shanhte a shani shagu na sak prat hta Karai Kasang kade daram shaman ya nga ai hpe, marai kade wa dum hprang nga ai kun? anhte mau hpa n rai ni?. 

San Yawsep kaw nna anhte sharin la ra ai lam nan rai sai. Karai Kasang hpe kade wa sadi maja ai ngu yang, shi yup pyaw nga ai aten hta pyi amaja let nga nga ai. Dum chye la sai rai yang, shi a matu, Karai Kasang ra sharawng ai hpe kam sham myit kaba hte gun hpai mat wa sai. Dai gaw anhte hkum nan mung hkan galaw ra ai lam nan rai nga ai.

DU SA AI LADAW LABAN (4) NA CHYUM LAIKA


DU SA AI LADAW HTA LABAN (4)
18th December 2016
CHYUM MUNGGA DAW  1
Esaia  7: 10-14.
Ya hti na gaw myihtoi Esaia laika hta na rai nga ai.
Madu gaw Yuda ni a hkawhkam Ahaza hpe, Na Madu Karai Kasang kaw lamik kumla hpyi u; sung ai shara e rai timung, matsaw lahta tang e rai timung, hpyi u, ngu nna tsun wu ai. Ahaza chyawm gaw, Ngai n hpyi na; Madu hpe n chyam yu na nngai, ngu nna htan wu ai. Shaloi Madu gaw, Dawi amyu ni e, madat la marit; nanhte gaw masha hpe n kaw n law di na hpa n nawn ai hta n-ga, nye a Karai Kasang hpe mung n kaw n law di na myit ni? Dai re  majaw, Madu shi nan nanhte hpe lamik kumla madun na ra ai: yu mu, shayi hkawnsek na-um nasin rai wa nna, shadang sha shangai na ra ai; shi a mying hpe Emanuela ngu nna shamying ya na ra ai.
Ya hti ai gaw Karai Kasang a mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW  2
Roma  1:1-7.
Ya hti na gaw Roma masha ni hpang de San Pawlu shagun dat ai laika hta na rai nga ai.
Tsawra ai hpu nau ni e, Hkristu Yesu a ali ama, Kasa aya hta dang da nna, kabu gara shiga hkaw tsun na matu, Karai Kasang e san da hkrum ai ngai Pawlu gaw, Karai Kasang a tsawra ai ni hte, chyoi pra ai masha tai wa mu ga shaga la hkrum ai ni, Roma mare na yawng hte hpe ga shana dat nngai.
Karai Kasang gaw dai kabu gara shiga hpe, moi moi shi a myihtoi ni a n-gup hte Chyum Laika hta ndat da nu ai. Dai shiga gaw, Karai Kasang a Kasha a lam tsun dan nga ai: Masha a hkum shan hku nna shi gaw Dawi a aru arat rai nga ai; shi hta rawng ai san pra htum ai wenyi a lam hku nna rai jang, si mat ai ni kaw nna bai hkrung rawt wa ai majaw, mahkra dang chye ai, Karai Kasang a Kasha rai nga ai hpe shi madun dan ya ai. Dai wa gaw, anhte a Madu Yesu Hkristu nan rai nga ai.
Shi a mying ningsang hpe shagrau sha-a na matu, masha amyu baw shagu dai kam sham ai lam hpe madat mara mu ga, shi a marang e, shi a chyeju hte, Kasa aya anhte hkam la saga ai. Nanhte mung, Yesu Hkristu e shaga la ai ni rai nga myit dai majaw, dai amyu masha ni hte rau, Hkristu hte seng ai ni tai wa marit dai.
Anhte a Wa Karai Kasang hte Madu Yesu Hkristu kaw na, chyeju hte ngwi pyaw ai gaw nanhte hta e a nga nga malit ga law.
Ya hti ai gaw Karai Kasang a mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA
Mahte  1: 18-24.
Ya hti na gaw Mahte a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Ya, Yesu Hkristu shangai wa ai lam ning rai nga ai: Shi a Kanu Maria gaw, Yosep e mahtan da sai rai nna, shan shada da garai n kanawn yang, shi gaw Chyoi Pra ai Wenyi a majaw na-um nasin rai wa sai. Shi a madu wa Yosep chyawm gaw ding man nga ai rai nna, shi a lam n shabrawng mayu ai majaw, lagyim dat kau na maw nga ai. Ndai lam ni hpe myit aru yu nga yang, Madu a Lamu Kasa langai mi yup mang hta shi kaw dan pru nna, Dawi a kasha Yosep e, na a madu jan Maria hpe la na hkum myit ru et; shi a na-um nasin gaw Chyoi Pra ai Wenyi kaw na rai nga ai; shi gaw shadang sha shangai na ra ai rai nna, nang shi a mying hpe Yesu ngu nna, shamying lu na rai nga ai. Kaning rai nme law, shi a amyu hpe tinang a shut hpyit mara kaw na hkye hkrang la ai wa shi rai nga ai, ngu wu ai. De a lam yawng hte gaw, Madu shi a myihtoi a n-gup hte tsun ai ga dik wa u ga matu byin wa sai. Dai myihtoi wa gaw, yu u, shayi hkawnsek na-um nasin rai wa na rai nna, shadang sha shangai na ra ai. Shi a amying, Emanuela shamying ya na mara ai: de a ga lachyum, Karai Kasang anhte hte rau nga nga ai, ngu ai rai. Yosep yup pyaw kaw na rawt wa nhtawm, Madu a Lamu Kasa shi hpe hkang da ai hte maren galaw wu ai rai nna, Maria hpe shi a madu jan hku nna shi a nta de woi la nu ai.
Ya hti ai gaw Madu a Kabu Gara shiga rai nga ai. 

Saturday, 10 December 2016

DU SA LADAW HTA LABAN (3) NA MUNGGA

Dai ni na laban nhtoi gaw Madu Yesu bai du sa na aten hta jin jin rai nga na amtu hkyen lajang ai du sa ladaw a shawng nnan daw hte lai wa sai hkying lahkawng ning hta shangai wa ai Madu Yesu hpe kalang mi bai hkap tau la na matu hkyen lajang ai du sa ladaw a hpang na daw hpe matut mahkai ya ai aten rai nga ai. Dai re ai majaw nawku daw jau ai hta lang ai, grau nna Misa hkungga nawng ai shaloi Jau ni hpun ai palawng ni gaw “violet” nsam a lawu grit re ai “rose color” lang ai hpe mu mai nga ai.

Dai rai yang December (17) ya shani kaw nna Hkristmat poi a matu hkyen lajang ai hpe madung galaw sa ai re. Jau ni nlaw ai ginra ni hta Hkristmas poi hpe tau nau nna galaw hpang ai aten rai nga ai.

Akyu  hpyi shakut ai hte  tinang a hkum hpe ndang nyet kau let  Karai Kasang a myit ra ai hpe hkan nna manang wa hpe daw jau let tinang a myit masin hpe jasan jaseng lu u ga. Dai rai yang  san seng san pra dik htum ai Karai a Kasha Madu Yesu hpe anhte a myit masin hta hkap tau la lu nna Hkrismat a shaman chyeju hpe hkam la lu u ga.

Thursday, 8 December 2016

MADU YESU HPE KASI LA AI


Dai ni na kabu gara shiga hta Yawhan gaw htawng hta e rawng nga ai ten, Madu Yesu e galaw dat ai amu bungli a lam na la ai, ngu ai hpe anhte hti lu ga ai. Dai majaw shi a sape ni hpe shangun dat nna, "nang gaw dai du sa na ra ai wa rai nga nni? Shing nrai, kaga hpe anhte naw myit mada lu na rai nga a ni?" ngu nna san shangun nu ai. Dai aten hta, Madu Yesu hpe Yawhan kaning rai myit da ai kun, mau hpa rai nga ai. 
Shawng nnan, Yawhan, htawng de rai n du shi yang, Madu Yesu hpe Yawdan hka hta kashin kamun hkam ya ai hpe anhte bai dum lu na re. Madu Yesu kashin kamun hkam la ai shaloi, Chyoipra ai Wenyi gaw, Uhkrudu zawn Madu a ntsa de yu hkrat wa ai hpe anhte myit dum na nhten. Dai aten hta sha; "ndai wa gaw, ngai sharawng awng ai, ngai tsawra ai kasha rai nga ai", ngu ai nsen na la sa ga ai. Dai re ai majaw, ndai lam ni yawng hpe Yawhan shi mu ai a marang e, Madu Yesu gaw, Hkyela Madu ajet rai ai hpe, shi chye na sai. 
Ahkyak ai kaga langai mi mung naw nga ai. Yawhan gaw kashin kamun jaw nga yang, "Shi (Hkyela Madu) a lata hta dai hkuwawn shi lang nga ai rai nna, shi a mam chyarang hpe shi yit jasan nhtawm, shi a mam hpe gaw dum hta shing gyin bang da nna, mam nsam hpe gaw, n sat lu ai wan hta nat kau na ru ai' (3:12)" ngu ai ga shawa masha hpe tsun lai wa sai. Yawhan, myit n galu ai hpe anhte chye lu na sai. Shinggyim masha ni galaw chye ai mara ni hpe dum hprang ai majaw, Hkyela Madu Yesu hpe, dai mara galaw ai ni hpe alawan sha shamyit kau nna, Karai a mungdan hpe lawan ai hte gaw gap na matu shi ra sharawng nga ai. Ya chyawm, shi gaw htawng hta rawng taw nga sai. Herod wa shi hpe nau  n na ai ten hta sat kau na hpe Yawhan tau chye da sai kun? Dai re ai majaw, lam shagu hta lawan ra sai ngu shi mu mada ai hte, Madu Yesu hpang de shi a sape ni hpe dat dat nu ai. Hkyela Madu re ai hpe shi myit sawn lu ai rai tim, hpa majaw lanyan taw ai hpe shi mau nga ai. 
Dai hpang daw na kabu gara shiga hta, Madu Yesu gaw shi galaw ai lamik kumla lam ni hpe tsun dan let, shi gaw, teng wa Hkyela Madu rai ai hpe Yawhan a sape ni hpe tsun shateng ya sai. Tim, Madu gaw, hpyen jaubu ni zawn, n kaja ai ni hpe lawan ladan sat shamyit kau na wa n rai. Dai hta n-ga, Karai Kasang a mungdan nnan hpe aten ahkying la let, si mani ai  hte, mai kaja ai masha ni a magam bungli rau jawm galaw ai hta gaw gap la na rai nga ai. Machyi ai ni hpe shamai shatsai ya nna kabu gara shiga hpe masha yawng kaw du hkra hkaw tsun na ra ai. Shi Madu de tawn da ai Nawku Hpung mung, hpun zawn kachyi sha re ai kaw nna grai kaba wa na rai nna, shi a lakung lakying ni hta pyi mungkan jut shara shagu na masha ni sa du shingbyi n-gun atsam la lu na rai nga ai. 
Shinggyyim uhpung uhpawng hta mayak manghkang ni law law nga nga ai. Shara law law hta hpyen majan byin ai, kun dinghku kata na anhte manu shadan ai lam ni gaw hkrat sum, hten run wa masai. Dai zawn re ai aten hta, Yawhan zawn, anhte mung, Karai Kasang hpe mau ai hte lama ma hpe lawan wan galaw ai, mu mayu na re. Raitimung, dai gaw Karai Kasang galaw ai bungli masa lam n rai nga ai. Teng sha wa, Karai Kasang gaw, yawng mayawng hpe up hkang nga ai rai tim, shi a aten, ladaw hta, shinggyim masha ni a mai kaja lam a matu shi amu galaw na re. Tsun ga nga yang, Karai Kasang gaw kaja dik ai ngu shi mu mada ai lam yan hta Shi a mungdan hpe mungkan ntsa hta gaw gap da na re. Buga shara n kau mi hta Nawku Hpung gaw lawan ai hte galu kaba ai rai tim, buga shara n kau mi hta gaw aten la ra na re. 
Raitim, Nawku Hpung gaw, Madu Yesu a mying hpe masha shagu na la ai ten du hkra galu kaba wa nna Shi Madu hta kam sham lu na ahkaw ahkang maren mara lu la na re.

DU SA AI LADAW LABAN (3) NA CHYUM LAIKA


DU  SA  AI  LADAW  HTA LABAN  3
11th December 2016
CHYUM MUNGGA DAW 1
Esaia  35: 1-6. 10.
Ya hti na gaw myihtoi Esaia a laika hta na rai nga ai.
Nam mali hte hkraw hkun ai shara gaw kabu gara na ra ai; Zaibru jang mung awng sharawng nna, mari pan zawn pu na ra ai; dai gaw grai wa pu an nna, sharawng let, kabu gara ai hte mahkawn mangwi na ra ai. Lebanon a arawng sadang, Hkamela hte Sharon a hpung shingkang, shanhte hpe jaw na ra ai; shanhte gaw Madu a arawng sadang, anhte a Karai Kasang a hpung shingkang hpe mu lu  na ra ai. N-gun kya ai lata hpe n-gun shaja mu; gari ai lahput ni hpe shangang mu; da ting mu; hkum hkrit myit, nga nna myit kaji ai ni hpe tsun mu. Yu mu, nanhte a Karai Kasang gaw matai htang na matu du na ra ai; nanhte hpe hkye hkrang la na matu, shi nan shabrai kumhpa lang let du sa na ra ai.
Dai shani e, myi hten ai ni myi mu lu nna, na n na ai ni na lu na mara ai. Lagaw hten ai wa gaw shan nga zawn gumtawng lu nna, ma-a ai wa a shinglet mahkawn mangwi na ra ai; kaning rai nme law, hkraw hkun ai shara e hka hpawk hpaw nna, zaibru jang e lwi na ra ai. Madu a majaw hkye hkrang la hkrum ai ni gaw nhtang wa nna, mahkawn mangoi let Ziun bum de du na mara ai; shanhte a myiman htani htana kabu gara ai dan hkung na ra ai. Shanhte gaw awng sharawng let kabu gara nga nna, yawn hkyen ai hte madai ai gaw sim mat na ra ai.
Ya hti ai gaw Karai Kasang a mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW  2
Yaku  5:7-10.
Hpu nau ni e, Madu bai du sa ai nhtoi du hkra shakut sharang nga mu law. Yu mu, sun galaw ai wa gaw, ga a asau asi hpe ala nga ai rai nna, marang nhpaw hte hpang shaloi na marang dai ga hta e, htu shaya ai du hkra, myit galu ai hte shakut sharang nga ai. Nanhte mung shakut nga mu; Madu bai du sa na gaw ni magang ra ai majaw, myit hkum kaji nga mu.
Hpu nau ni e, nanhte daw dan ai n hkrum myit ga, shada da hkum aput angun nga mu; yu mu, tara agyi wa gaw chyinghka makau e tsap nga ai.
Hpu nau ni e, ruyak kyindut hkrum ai shaloi, nanhte gara hku shakut sharang ra ai hpe sharin la na matu, Madu a amying ningsang hta hkaw dan ai myihtoi ni gaw, nanhte a kasi ningli tai wa malit ga.
Ya hti ai gaw Karai Kasang a mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA
Mahte  11: 2-11.
Ya hti na gaw Mahte a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Hkristu e galaw da ai magam amu ni a lam hpe Yawhan gaw htawng hta e na la jang, shi a sape nkau mi hpe shangun dat nna, Nang gaw, “ DAI DU SA NA RA AI WA” , rai nga nni? Shing nrai, kaga hpe anhte naw ala ra a ni? nga nna Yesu hpe san dat mu ai. Yesu htan let shanhte hpe tsun mu ai gaw, Nanhte na la ai hte mu la ai lam mahkra, Yawhan hpe wa tsun dan mu; myi kyaw ai ni myi mu lu ma ai; lagaw hten ai ni hkawm sa lu ai; mang gang kap ai ni san pra lu ma ai; na lahpang ai ni, na lu ma ai; si mat ai ni bai hkrung rawt ma ai hte, matsan mayan ni hpe kabu gara shiga hkaw dan nga ai; ngai a majaw myit n kataw ai wa gaw a lu nga ai, ngu nna htan ya wu ai.
Ya, dai dat kasa ni wa mat nga ai shaloi, Yesu gaw Yawhan a lam hpe la kap nna, shawa masha ni hpe tsun shadum ai gaw: Nanhte hpa hpe yu na matu nam mali de pru sa wa myit ta? Nbung e kanga ai mai-aw hpa rai ni? Dai nrai yang, hpa hpe yu na sa myit ta? Kya mani ai lai sumpan bu hpun ai wa rai ni? N rai law. Reng htum ai bu hpun palawng bu hpun ai ni hkawhkam ni a htingnu hta tam ra myit dai. Dai nrai yang, hpa majaw sa pru myit ta? Myihtoi langai ngai  hpe sa yu na rai myit ni? Kaja wa, dai a majaw rai sai; nanhte hpe ngai tsun made ga: myihtoi hta grau kaba ai wa mung rai nga ai. Kaning rai nme law, na a man e, na a lam lajang magang na matu, nye a Kasa hpe na a shawng de ngai shangun dat na we ai, nga nna Chyum Laika hta ka da ai gaw, Yawhan hpe nan sha-ang ka da nga ai. Nanhte hpe ngai teng teng tsun made ga: Numsha kaw na shangai ai ni yawng hta na, kashin kamun jaw ai Yawhan hta grau kaba ai marai langai mi pyi n paw pru ai: rai timung, sumsing lamu mungdan hta kaji htum ai wa gaw Yawhan hta grau kaba nga ai.
Ya hti ai gaw Madu a Kabu Gara shiga rai nga ai.

Thursday, 1 December 2016

DU SA LADAW HTA LABAN (2) NA MUNGGA


Madu Yesu gaw lai wa sai shaning hkying lahkawng ning hta shinggyim hkum hkrang hpe grai n-dagraw la shi yang shi du sa na hpe hkyen lajang na matu Myi Htoi ni law law du sa sai re. Dai myit htoi ni hta na hpang jahtum hte reng dik htum ai wa gaw dai ni anhte Kabu Gara Shiga hta na la lu ai Yahan Baptister rai nga ai.

“Myit malai lu mu, Karai Kasang a mungdan gaw du magang ra ai,” ngu nna hkaw tsun ai sha n-ga, shi hkum nan mung kaja wa sha tinang a hkum hpe ndang nyet kau nna tara shadik lai wa sai re. Madu Yesu du sa na hpe hkyen lajang ai shaloi myit malai lu nna kaja ai apu asi ni pru wa na matu laika ka ai sara ni hte Hparishe ni hpe shadum jahprang lai wa sai re.

Hkristmat a matu hkyen lajang ai ndai du sa ladaw hta tinang a hkum hpe ndang nyet kau ai magam lam ni hpe galaw sa let grau nna tinang a nhkru nkaja ai akyang lai len ni hpe myit yawn myit malai let kau da lu nna kaja ai amu bungli ni hpe galaw shakut let Madu Yesu hpe gingdan ai hte hkap tau la lu u ga.

PRAT HPE GALAI SHAI LET MADU HPANG SIT SHANG GA


"Nanhte a prat hpe galai shai wu"
"Society of Divine Word" S.V.D ngu ai  Sasana hpung hpe woi hpang ai "Arnold Janssen" gaw gumrawng ai wa re. Raitim, shi hpe maram yu yang, shagrit shanem ai wa mung rai nga ai. Shi a lam loi mi naw tsun dan mayu ai. 

Wajau Arnold Janssen, shi sasana hpung nnan woi de na ngu tsun ai shaloi, masha law law wa shi hpe atsam n rawng ai ngu tsun ma ai. Asak mung naw kaji ai, mahkrum madup mung n law shi ai hta n-ga, shi hta laklai ai atsam mung n nga ai hte ga tsun kaja ai wa mung n rai nga ai. Dai hta grau sawng ai gaw, dai zawn re ai atsam marai dat mayu ai ni hpe adawt ai ahkying aten re ngu tsun lu ai. Germany mungdan a tara agyi daju ‘Bismark’ gaw Kahtawlik Nawku hpung hpe zingri hpang wa ai hte Jau ni law law hpe mungdan kaw nna gawt shapraw kau ai ten rai nga ai. Raitim, Jau Janssen hpe n shingdang da lu ai. Shi hpe sasana uhpung ningnan woi de na matu Karai Kasang shaga la ai ngu hkam sha let, shakut sai. 

Bismark Nawku hpung hpe adawt ai lam gaw, ahkaw ahkang rai nga sai ngu mu mada ai. Yawng a shawng, mungdan kaw nna gawt kau hkrum ai Jau ni hpe saw shaga sai. Germany mung hta ginjaw shatai na n mai byin ai re majaw, Holland de shawng htawt sit sa sai. Dai kaw na, Style ngu ai shara hta 1875 ning e, Sasana uhpung ningnan hpe hpaw hpang dat nu ai. Dai aten kaw na mabyin ni gaw grai lawan rawt jat wa sai. 

Mali ning na ai hpang, 1879 hta, shawng ningnan na sasana magam gun Jau marai lahkawng hpe Miwa mung de sa dat lu sai. Dai hpang, Argentina de, Tongo de, rai nna sa dat lu ai gaw, German myu sha ni a garum shingtau ai lam law law lu la ai majaw re. Hpang e, 1889 ning hta, Mama uhpung hpe mung bai hpaw hpang dat lu sai. 1896 ning hta chyawm, Mama jawng kata hta e sha nga let, akyu hpyi ai, shinggan de n pru ai, Mama uhpung hpe mung hpaw ninghtan da lu sai. 

Arnold Janssen gaw shakut shaja ai wa rai nna, myit da ting let ja ja tawt lai wa sai. Shi sharawng awng ai lam gaw "Karai Kasang tsawra ai’ ngu ai hpe masha shagu na la lu na matu re. Shi mung dai kaja ai hkring htawng hta galu kaba ra wa ai hpe dum chye lu ai. Dai hpe shi kaning rai galaw ai rai? 

Yawng a shawng na lahkam hta, grau nna sadi sahka na lam re. Dai majaw, hkying ten shagu hta, rau hpawng de nga ai Jau manang ni hpe, shi a mara madi madun ya na hpyi shawn nu ai. Shanhte tsun ai hpe atsawm sha madat la nna, shagrit shanem ai hte mai kaja ai de yet yet galai shai wa sai. Teng sha wa, 2003 ning hta Nawku Hpung kaw nna "San Pra ai masha" dang da ai hkrum sai. 

Dai ni na kabu gara shiga hta mung, "myit malai lu mu"nga nna Yawhan Baptista jahtau ai hpe na lu sai. Bai nna, "Yawhan chyawm gaw, gawla-u mun hte da ai nba bu hpun nna, shi nshang e shanhpyi shingkyit kyit da ai: shi a sha hpa mung, dinggam yaw hte nam na lagat ntsin rai nga lu ai", nga anhte hti lu ga ai. Lak lai shai ai lam gaw, Yawhan, shi masha ni hpe galai shai na matu sha tsun ai n rai, shi hkum nan mung galai shai let, kasi kaja tai let shakut ai marang e, Karai Kasang hpang de masha ni hpe woi sa lu na rai nga ai. 

"Myit malai lu nna galai shai wa na lam", gaw shani shagu na sak hkrung nga pra ai hta anhte galaw shakut ra ai mahkyen nan rai sai hte grau kaja ai shinggyim masha tai wa na hte san pra ai masha tai wa na lam mung rai nga ai. Ndai lam gaw anhte a prat a matu langai sha re ai yaw shada lam mung rai ra na re. Dai gaw, mahsa ni hpe Karai Kasang hpang de woi sa ai lam mung rai nga ai. Dai gaw, Karai Kasang hte sung dik ai mahku mara galaw lu na lam mung rai nga ai.

DU SA AI LADAW LABAN (2) NA CHYUM LAIKA


4th December 2016
CHYUM MUNGGA DAW  1
Esaia  11: 1-10.
Ya hti na gaw myihtoi Esaia laika hta na rai nga ai.
Yese amyu a ndu hta nnaw rawt nna, shi a aru ni hta na makrung gaw asi si na ra ai. Madu a wenyi shi kaw sa nga nga na ra ai: hpaji byeng-ya hte shaleng ya ai, myit jaw ai wenyi, myitsu ai hte nden ja ai myit jaw ai wenyi chye chyang ai hte Madu hpe hkrit hkungga ai myit jaw ai wenyi shi hta e rawng nga na ra ai rai nna, shi gaw Madu hpe hkrit hkungga ai hta awng sharawng nga na ra ai.
Shi mu hkrup ai hte maren, n daw dan ai hte, na hkrup ai hte maren n jeyang na ra ai: ding man ai hku hkan let shi matsan mayan ni hpe tara dara nna, myit malang ai hku hkan let, ahkaw ahkang n lu ai ni a hpang maga de daw dan na ra ai. Shi a n-gup ga ngu ai shingna hte, tinang ra ai hku shabyin na matu, nhtum nni di kau ai ni hpe kayat sharin ya nna, shi nten na pru ai nsoi nsa hte tara nlang ai ni hpe sat kau na ra ai. Ding hpring ai gaw shi nshang a shingkyit, kangka re ai gaw shi hkum hkrang a shingkyit rai nga ai.
Shing rai, chyahkyawn gaw sagu kasha a manang tai nga nna, rawng gawk gaw bainam kasha hte rau hpum nga na ra ai; dumsu kasha hte hkanghkyi hkalung rau hkawm sa nna, ma kaji shan hpe dun woi na ra ai. Dumsu hte tsap rau ushat sha nna, de a hkalung ni rau hpum nga na mara ai; hkanghkyi gaw dumsu zawn yi hku sha na ra ai. Chyu chyu ai ma gaw pu htum a tsip ntsa e ginsup lu nna, chyu hka ai ma gaw pu-hkram hku hta shi a lata manaw bang lu na ra ai.
Nye a chyoi pra ai bum ting hta, shada da zingri ai hte, jahten shaza hkat na n rai, hpa majaw nga yang, nammukdara hka gaw shi a shara hpe lim kau ai zawn, Madu hpe chye chyang ai lam mungkan ting pri rai na ra ai.
Dai aten e, Yese a aru gaw, masha amyu baw ni a matu dan hkung ai kumla tai na ra ai; shi shanu nga ai shara gaw, hpung shingkang rawng na ra ai majaw, maigan amyu ni shi hpe hkan tam na mara ai.
Ya hti ai gaw Karai Kasang a mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW  2
Roma  15: 4-9.
Ya hti na gaw Roma masha ni hpang de Kasa Pawlu shagun dat ai laika hta na rai nga ai.
Hpu nau ni e, myit n htum ai sha, shakut sharang ai ni hpe, Karai Kasang shalan shabran garum ya ai lam, Chyum laika hta hti lu ai majaw, anhte myit mada shara nga lu u ga, shawng e ka da ai lam shagu gaw, anhte hpe sharin achyin ya na matu ka da nga sai.
 Ya anhte a Madu Yesu Hkristu a Kawa rai nga ai Karai Kasang hpe, nanhte myit mang langai sha hte, n-gup ga langai sha hte shakawn kungdawn nga lu myit ga,  Hkristu Yesu a kasi ningli hpe hkan nna, nanhte shada da myit mang ara sha rai nga lu na matu, shakut sharang ai hte, shalan shabran ai lam mahkra a npawt daju Karai Kasang gaw, nanhte yawng hpe awng nga u ga law.
Dai rai nna, Karai Kasang a hpung shingkang a matu mara, Hkristu gaw nanhte hpe hkap hkalum la sai hte maren, nanhte shada da hkap hkalum la mu. Ngai tsun nngai gaw: Ji wa ni kaw jaw da ai ga ndat hpe kangka ai hte shadik na matu chyu sha nrai, maigan amyu ni mung Karai Kasang a matsan dum ai chyeju a majaw, shi hpe shagrau sha-a lu mu ga, Hkristu gaw Yuda masha ni a ali ama tai wa sai. Shing rai, “ Maigan amyu ni a ka-ang e, ngai nang hpe shakawn na nngai; Na a mying ningsang hpe mahkawn mangwi na nngai,” nga nna Chyum Laika hta ka da nga ai.
Ya hti ai gaw Karai Kasang a mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA
Mahte  3: 1-12.
Ya hti na gaw Mahte a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Kashin Kamun jaw ai Yawhan paw pru ai shaloi, shi Yuda nam mali hkan e tara hkaw nna, 2 Sumsing lamu a mungdan du magang ra ai majaw, myit malai lu mu, nga nna tsun shana wu ai. Shing rai, myihtoi Esaia gaw, Nam mali kata e nsen jahtau tsun nga ai: Madu a lam lajang da mu, shi a lam masun ni hpe shading mu, nga nna Yawhan hpe sha-ang let tsun wu ai. Yawhan gaw gawla-u mun hte da ai nba bu hpun nna, shi a nshang e shan hpyi shingkyit kyit nga ai. Shi a shahpa mung, dinggam-yaw hte nam na lagat jahku rai nga lu ai. Dai shaloi e, Yerusalem na ni, Yuda mung ting na ni hte, Yawdan hka ginwang shara magup hkan na ni, Yawhan hpang de pru sa wa ma ai rai nna, tinang a shut hpyit mara hpe shapraw dan let, shi a lata hte Yawdan hka hta e Kashin Kamun hkam la ma ai. Ya, Hparishe hte Saduke masha ni law law wa Kashin Kamun hkam la na nga, sa ma ai hpe Yawhan mu jang, shanhte hpe shi tsun mu ai gaw: Pu htum amyu ni e, du magang ra ai ari dan hta na hprawng wa lu myit ga, nanhte hpe kadai shadum myit ta? Dai majaw, nanhte teng teng myit malai lu da ai rai yang gaw, htap htuk ai asi si mu.  Abraham gaw anhte a Wa rai nga mali ai, nga nna gumrawng ai hte nanhte a kraw e hkum tsun mu. Nanhte hpe ngai tsun made ga: Karai Kasang gaw ndai nlung ni hta na, Abraham a matu kasha ni hpe hpan shapraw da lu ai. Ya e pyi, dai dingwa gaw hpun npawt nhpang hkan e tawn da nga ai. Dai rai nna, asi kaja n si ai hpun mahkra hpe kran daw kau nna, wan hta kabai bang kau nga ai.
Ngai gaw, myit malai lu myit ga, hka hta nanhte hpe kashin kamun jaw made ai, rai timung, nye a hpang e du sa ai wa mahtang gaw, ngai hta n-gun grau ja ai wa rai nga nna, shi a hkyepdin gun na pyi ngai n ging n dan nngai. Dai wa gaw, Chyoi Pra ai Wenyi hte mung, wan hte mung, nanhte hpe kashin kamun jaw ya na ra ai. Shi a lata hta hkuwawn lang nga nna, shi a mam chyarang hpe shi yit jasan nhtawm, shi a mam hpe dum hta shinggyin bang da nna, mam nsan hpe  chyawm gaw n sat lu ai wan hta nat kau na ra ai.
Ya hti ai gaw Madu a Kabu Gara shiga rai nga ai.

Thursday, 24 November 2016

DU SA LADAW HTA LABAN (1) NA MUNGGA


Nawku hpung a nawku daw jau ai shata hti laika hta dai ni na nhtoi gaw shawng nnan na nhtoi rai ai hta n-ga shaning (c) htum nna shaning (a) de su shang ai nhtoi rai nga ai. Ndai nhtoi gaw du sa ai ladaw a shawng nnan na nhtoi mung rai nga ai.

Madu Yesu Hkristu shangai wa na Hkrismat poi hpe hkap tau la na matu hkyen lajang ai ndai du sa ladaw hta tinang a myit masin wengyi ni hpe jasan jaseng let wengyi n-gun la ra na matu tawn da ya ai aten ladaw re.

Immanuel ngu ai mying lachyum, Karai Kasang anhte hte rau nga ai, hte maren shangai wa ai Madu Yesu hpe anhte a myit masin salum hta hkap tau la lu na matu shakut shaja ai aten rai nga ai. Karai Kasang gaw mai kaja ai hte san seng san pra ai wa re ai majaw mara law law galaw ai, nkaja ai myit masin ni hta ndu shang lu nga ai.

Dai rai yang tinang a mara ni hpe myit yawn myit malai ai hte Karai Kasang hpang de bai nhtang wa nna myit masin ni hpe jasan jaseng let shangai wa na Madu Yesu hpe hkap tau la lu na matu ndai du sa ai ladaw hta shakut shaja sa wa ga.

MADU YESU HTE HKRUM AI TEN


Ngai, jau tai Dakkasu kaw naw nga ai ten hta kaja ai lakjat law law hpe sharin hkam la lu sai. Raiim, dai lakjat ni hta na kaja dik htum ai, ngai mung grai sharawng lai wa sai  langai mi gaw,  hpang jahtum na langai mi re. Dai hte seng nna loi mi tsun dan mayu ai. 
Anhte jawngma pang ni, 1968, January shata hta Jau aya hkam la ga ai. Jau tai Dakkasu jawng n ngut shi yang, wunkat langai mi naw lung la ra ai. Chicago muklum kaba a, dingdung maga na, Park Ridge Lutheran Tsirung kaba hta shata (5) tup, ana zingli hpan amyu myu hkrum sha ai ni hpe kaning rai yu lakawn na sharin hkaja la sa ga ai. 
Anhte a lithkam wa gaw Protestant sara marai mi rai nga ai. Marai (8) lawm ai anhte uhpung na marai shagu hpe tsirung a section ni de lit jaw dat sai. Tinang ang ai section kaw nna masha marai rai hpe, laban bat ting, shani shagu sa hkrum kawan yu ra ga ai. Si mat sai masha ni, ga lajang tsi tsi ai lam ni hpe yu maram ngut ai hpang, anhte yu kawan ai machyi masha ni hte hkrum jahta ngut ai hpang, hkrum sha, mu la lu ai hpe sumtang ka nna tang madun ra ga ai. Hpang na bat rai yang, anhte ni ka tawn da ai hpe, Protestant Sara, Jau ni hte rau, anhte ni dinglik yu ai lam bai galaw ga ai. 
Wunkat ngut wa ai lani mi na ten hta, Protestant Sara wa gaw, anhte marai hkum hpra hpe shi a rung gawk de langai hpang langai shaga la nna, hpang jahtum masam maram ai lam galaw ai. Ngai a shawng na Jau wa shang ai ten, chyinghka hpe atsawm sha shi n la hkrup ai. Dai re ai majaw, shan yan tsun shaga ai nkau mi hpe na kau ya ai. Sara wa gaw, Jau shi machyi masha ni hpe grai chye yu kawan ai majaw, shakawn shagrau ai, “lama na, ndai tsi rung kaw galaw ai zawn, masha kaga ni hpe mung matut nna ahkyak shatai tsang ya chye ai rai yang, nang gaw Sasana magam hta grai awngdang na re” nga ai.  Dai hte maren, dai Jau gaw htawm de, Amerika mungdan sinna hkran na SVD Jau hpung a lithkam tai wa ai. Shi gaw grai kaja ai lithkam rai nga ai hte lahkawng lang lata dang da ai hkrum sai. 
Dai ni na kabu gara shiga hta, nta madu wa zawn galoi mung, jin jin rai nga ra ai lam, Madu Yesu gaw sape ni hpe tsun shadum wu ai. “Raitimung, nta Madu gaw, lagut sa na ahkying ladaw hpe chye lu taw gaw, shi a nta hpe n tawk waw u ga, shi amaja nga na ra ai nanhte dum mu. Dai rai nna nanhte mung chyip chyip rai nga mu; kaning rai n me law, nanhte n dum n mi re ai ahkying hta e, dai masha kasha du wa na ra ai”. 
Madu Yesu hte myiman hkrum rai mu lu na aten a matu anhte hkum anhte kaning rai shajin da ra na a ta? Teng sha wa, anhte a akyu hpyi nsen a majaw prat hta apyaw angawn sha rai nga lu na re. Dai hta grau nna, masha kaga ni hpe laklai ai hte chye na, tsang ya ra na nhten. Kaja wa nga yang, ndai lam ni yawng gaw, htani htana nta rai ai, Sumsing lamu de du shang wa ai shaloi Madu Yesu hte hkrum ai ten a matu, hkyen lajang ai lam yan ni rai na sai.