Thursday 24 February 2022

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (8) NA MUNGGA

“Hpung kaja kaw na ӑsi kaja si jaw ai; mai ja ai sӑlum kaw na mai ja ai ӑga tsun shapraw ya ai” nga ai. Mai ja ai salum hta htun bang da ai sutgan kaja ni shapraw ya ai a marang e, madat la, na la ai ni myit pyaw lu ai; shalan shabran hkrum ai; hpaji mӑchye mӑchyang jat la lu ai. “Marai langai ngai ga n tsun shӑpraw dingsa, masha dai wa hpe hkum shakawn” (Sirak Laika). Masha langai gaw shi kadai kaning re ai hpan re ai hpe shun ai rai jang gaw tsun shaga, tsun jahta ai hta re, nga ai. Shӑni shӑgu anhte tsun shӑga ga ai, jӑhta ga ai. Tsun shut, shaga shut ai lam n nga hkra, kade daram sӑdi ra ai lam; n-gup kaw na pru wa ai ga gaw kraw kata myit masin kaw hpa rawng ai lam hpe shadawng dan ai majaw, myit masin mai ra ai, ja ra ai lam sharin la lu ga ai. Masha lӑngai a prat hta shut kӑtaw, myi-man kang ra ai law law lang rai na re. San Pawlu shadum ai hta, “Gӑloi myit hkum daw mu”, nga ai. Anhte gawng kya ai hta, Hkristu a marang e awng padang hkam la lu na ga ai, nga ai. 

Ga n shaga lu ai masha, na hpang ai masha, myit n gring ai masha ni hte matut mahkai hkat na yak la ai. Ga n shӑga chye ai ma-ngha’ hkrap ai shaloi chyu’ jaw kanu hta lai nna kaga ni gaw n chye ya ai. Shani shagu shada tsun jahta nna tinang a kraw hta rawng ai machye machyang hte hkam sha lam ni hpe n-gup ӑga hku tsun shapraw dan lu ai gaw kaba la ai chyeju wa n rai a hka? Karai e jaw da ai chyeju kumhpa rai ninglen, n jaw n ang ai hku akyu jashawn kau ai a marang e, shada matut mahkai yak mat ai, manghkang byin ai kade lang she rai a hka! Shada matut mahkai hkat ai gaw ӑhkyak dik ai majaw, laksan hpaji sharin la ai ladat nga wa ai rai nga ai. Dai hpe “Social Communication”, ngu ai rai nga ai. Master degree, Doctorate degree du hkra, gumhpraw law law, aten law law ma hkam nna sharin la ra ma ai. Sirak mung, Yesu mung, San Pawlu mung, SociaCommunication M.A degree, Doctor degree hkam la na matu Dakkasu jawng lung na lam n matsun ai. Shanhte matsun ya, lam madun ya ai lam gaw myit gring ai masha shagu, yawng e hkan dep lu ai, hkaja la mai ai lam hpe tsun ai she rai ma ai. 

Dinghta ga ntsa e tatut mahkrum madup ni hta, Social Communication hpaji madang tsaw ai hku sharin la, degree janmau lu da nna tsun shӑga n pyaw, jӑhta n pyaw ai ni mung law law nga ma ai. Degree lu ai ni da, n lu ai ni da, ru-pawt madung re ai, htingdun madung gaw ndai re: myit masin kraw lawang sanseng ai; tsawra myit hte hpring ai; sumnung shingdi ai; garum chye ai myit rawng ai; kaga masha ni a chye na hkap la lu ai madang hte hkam sha chye ai lam hpe sawn shen chye ai, dz. dz., kaja ai baw ni hpe htūn bang da ai myit masin salum lu na ahkyak grau ai. Social Communication/ masha shada, uhpung uhpawng shada matut mahkai kanawn mazum hpaji, accademic manu n dan ai, jawng lung n ra ai, ngu mayu ai n rai. Janmau degree lu da ninglen gumrawng gumtawng ai, myit n sanseng ai, myit magaw ai, tinang a matu, tinang a amyu masha a matu sha, tinang a makam masham hpung a matu sha, gumhpraw lu lawm lam a matut sha, ngu nna hpaji hpe akyu jashawn lang ai rai yang, kade lӑchyum pru na rai a hka! Yawng hpe shachyoi shӑpra ya ai gaw Karai a Mungga nan rai nga ai.

Ra rawng ai lam n nga sawng, n shut sawng, kadai mung n byin lu na re. Tinang nang a prat hpe myit yu tim kade lang tsun shut shaga shut, ngu ai she nga ai. Anhte a kraw hta kaja ai, n kaja ai kayau nna rawng shajang ga ai. N hkru n kaja ai lam a ru-pawt majing gaw shut hpyit mara re ai; sat kau lu ai bӑlen gaw shut hpyit mara re ai. Hkristu a bai hkrung rawt ai a marang e, “ӑchye’ sat lu ai bӑlen gara de rai mat sa ta?” nga ai. Galoi myit n daw ai sha, tinang a hkum hpe mung, kaga masha ni a gawng kya ai lam ni hpe mung, myit n daw ai, Karai a Mungga hte shachyoi shӑpra la dingyang rai nna asak hkrung nga ra ai lam, sharin la lu ga ai. Kraw kata kaw na pru ai ga, “Mai mai, ja ja” ngu nna shakram hkat shaja ga.

Ra ai hta jan nna tsun shaga chye ga ai kun? Tsun ra jahta ra ai kaw hpa  mung n tsun, n jahta lawm rai nna nga kau chye ga ai kun?

Manu shabrai n jaw ra ai sha, social communication-shada matut mahkai  lu ai chyeju kumhpa kaba re ai lam myit yu ga ai kun?

Shut chye ga ai majaw, sharai ding-yang di gwï ga ai kun?

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (8) NA CHYUM LAIKA

PRANWAN LADAW HTA LABAN 8
February 27, 2021
CHYUM MUNGGA DAW 1
SIRAK 27:4-7
Ya hti na gaw, Sirak a Laika hta na rai nga ai.
Mam hpe hking hta hking ai shaloi, nsan dawng pru ai hte maren, ga tsun hkat ai shaloi, masha a mara dan pru nga ai. Di bu sama gaw shi galaw ai di bu ni hpe wan hta chyam yu ai zawn, masha kaja ai ai n kaja ai kun, shi ga tsun ai shaloi chye lu ga ai. Sun hta hkai tawn ai hpun hta na namsi hpe yu nna, dai sun kaja ai n kaja ai chye lu ai hte maren, masha tsun ai ga a majaw, shi kraw lawang na myit mang ai lam hpe chye lu nga ai. Masha hpe shakawn mayu yang, shi ga garai n tsun yang hkum shakawn nga mu; kaning rai nme law, shi tsun ai ga a majaw, shi a lam hpe chye lu ga ai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2
1KORINHTU 15:54-58
Ya hti na gaw, Korinhtu masha ni hpang de San Pawlu shagun dat ai Laika langai hta na rai nga ai.
Hpu nau ni e, Ndai hten mat chye ai hkum hkrang gaw n hten n mat chye ai hpe dagraw nga ai hpe, ndai si mat chye ai mung, n si n mat chye ai hpe dagraw ngut jang she, ‘Si hkrung si htan gaw mayu kau ai hkrum nu ai; awng dang lu saga ai’ nga nna, Chyum Laika hta ka da ai ga dik wa na ra ai. Si hkrung si htan e, na a padang ninghkaw kanang nga nga a ta? Si hkrung si htan e, na a balen kanang nga nga a ta? Si hkrung si htan a balen gaw shut hpyit mara rai nga ai; shut hpyit mara a n-gun atsam chyawm gaw dai jep ai tara kaw na rai nga ai. Rai ti mung, Karai Kasang gaw, anhte a Madu Yesu Hkristu a marang e anhte hpe awng dang shangun ai majaw, Shi hpe chyeju dum shakawn nga ga. Dai re ai majaw, ngai tsaw ra ai hpu nau ni e, dakring dalang nga nga mu; myit hkum htum mu; nanhte gun hpai ai amu gaw, Madu hta e kaman lila n rai nga ai dum chye nna, dai Madu a bungli hpe tut nawng e shakut sharang let galaw nga mu.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA
Luka 6:39-45
Ya hti na gaw, Luka a Laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Dai aten hta Yesu Shi a sape ni hpe ga shadawn tsun mu ai gaw: Myi kyaw ai wa gaw myi kyaw ai wa hpe lam woi madun lu a ni ? Shan lahkawng nhkun hta hkrat na ma ai, n rai ni ? Sape ni gaw sara hta grau ai n rai; hkum hkra sharin la sai sape kadai mung shi a sara zawn rai na ra ai. Tinang a myi hta rawng ai hpuntawng hpe n myit yu ai mi, na a nhpu nnau a myi hta rawng ai nbun hpe, hpa rai yu nga nta? Tinang myi hta rawng ai hpuntawng hpe pyi n mu ai wa mi, Hpu nau wa e, na myi hta rawng ai nbun hpe ngai naw lai kau ya de ga, nga nna nhpu nnau wa hpe kaning rai tsun lu n ta? Hpyi hpun ai wa e, Na a myi hta na hpuntawng hpe shawng lai kau u; dai hpang, na nhpu nnau wa a myi hta rawng ai nbun hpe lai kau ya na, nang asan sha mu na rin dai. Kaja ai namsi hpun gaw n kaja ai asi galoimung n si ai; kaja ai asi si ai hpundaw mung n nga ai. Dai rai nna, hpun shagu hpe tinang a asi yu nna chye ginhka lu nga ai: ju hpun hta na maihpang si kadai n di la lu ai; ju singwum hta na mung tsabyi si hpe kadai n di la lu ai. Kaja ai wa gaw, shi a kraw lawang hta mahkawng da ai kaja ai lam ni hta na, kaja ai hpe shapraw dan ai; n kaja ai wa chyawm gaw, shi mahkawng da ai n kaja ai hta na, n kaja ai lam hpe shapraw dan ai: kaning rai nme law, myit masin hta hpring chyat nga ai kaw na, n-gup hte tsun pru nga ai.
Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Thursday 17 February 2022

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (7) NA MUNGGA

“Nanhte a hpyen ni hpe tsawra mu; nanhte hpe n ju n dawng ai ni hpe mai kaja ai baw hte htang jaw mu; matsa jaw ai ni hpe shaman ga tsun jaw mu; nanhte hpe roi jahkroi di ai ni a matu akyu hpyi ya mu!” Yesu hpe shingran jaw ai hkawhkam Dawi gaw shi a asak hkan tam ai kӑtsa majing Sawl hpe sat kau lu ninglen, “Madu e sau chya ya ai wa hpe ngai lӑta n du na nngai” nga ai.  Kӑtsa dingla wa hpe mara raw dat ya ai lam madun dan ai; kӑtsa dingla Sawl ja ja myit malai ai. Moshe a tara hta tinang machyi hkrum ai daram, hpyen wa hpe mӑtai dawp mai ai lam tsun da ai. Yesu tsun ai tsawra ai lam hte daw nna tsun ai hpe yawng e na mau na ma ai. Hkap la na yak dik ai ga rai nga ai. Galoi prat na kadai amyu masha wa tim hkap la hkan shatup na yak la ai. Hkap la hkan shatup ai hta, tinang a tsawra myit jet ai lam sakse madun dan lu na rai nga ai. 

1832 hta Fransik mung Paris Mare kaba na sasana tsirung hta byin lai wa ai mabyin_ kanhkyeng htawkdang ana zinli a majaw masha law law si arum ai aten ladaw. Tsirung e magam gun ai Mama langai hpe amu galaw ai masha langai n kam hkam ai myit hte pawt sindawng let kincha ga amyu myu hte matsa ai. Mama gaw ga n htan sawng, shi galaw ra ai duty matut galaw ai. Lani mi hta dai amu galaw ai masha mung tsirung rawng ra wa ai. Tsirung up gaw shara n man sai lam, kadai hpe n hkap la lu sai lam tsun ai. Mama gaw dai shi hpe matsa ai wa rai taw nga ai hpe mu jang, shi a gawk makau shara langai lajang ya nna shi hkum nan tsi lakawn ya ai. 4-5 ya hta machyi mai wa ai; shi hpe lakawn ai Mama n du sa ai majaw san sagawn yu yang, shi roi jahkroi ngu tsun jaw ai Mama shi hpe tsi lakawn ai majaw chyeju dum ga, mara dat ya na lam hpyi nem na myit ai. Rai tim, mama dai gaw ana kap la nna si mat sai, ngu, hkap tsun dan ma yang, yawn n ma, tinang hkum hpe mung gaya dum, chyeju dum ga n tsun dat lu ai majaw ja ja yawn mat ai da. Kaja wa tatut rai jang, tinang a hpyen re ai chye jang tau nau yen kau na shakut ga ai. Nan nan hpyen re ai masha hte hkrum katut tsun jahta hkat na hkinjang n nga ai daram she rai na re. Shani shagu na mahkrum madup, tatut mahkrum madup hta gaw tinang hte rau nga ai ntsa masha shada, nawng e kanawn mazum ai masha, bungli rau galaw ai masha, bungli masa a majaw bai hkrum hkrum re ai masha ni hte manghkang byin ai law malawng n rai a hka? Hpa baw mannghkang ta? N kam hkam ai, myit machyi nan mat ai, shaga n kam mat ai, kaja ai lam n kam tsun ai hta n’ ga, shi hpe sari jahpoi lu ai daram jahpoi na, shatan na, n-gup hku gaw “mara dat ya ai”, ngu tim, kraw hta gaw mara dat ya na yak ai; shi a ntsa kaja n mu lu sai…. yawng hta dai zawn byin chye ai rai nga ai. Tsan ai hpyen hte n rai, ni htep ai masha ni a lapran byin ai law malawng.

Man-chyaw n hkrum katut ai hpyen ni a matu akyu hpyi ya na, myit malai mu ga, ngu, akyu hpyi ya kam na ga ai. Loi mung loi ai. Koi yen n mai kanawn mazum nga ai masha ni hpe tinang n ju sai, myit machyi mat sai, ngu jang, shaman ga tsun jaw na gaw raw rap; mai kaja ai baw hte htang jaw na, akyu hpyi ya na, ngu ai gaw grau yak ai chyawm she rai nga ai. Mara dat ya ai, matai n dawp na, jahpoi shatan ga n tsun na, ngu ai shaloi, kaja wa tinang machyi hkra hkungga shatai nawng ya na lam hpe Madu e ra sharawng ai. Kaja wa tsi shamai ya lu ai mung dai lam mi sha nga ai. Tinang a myit masin hpe shawng n  tsi shamai ai sha, tinang hpe shut da ai wa myit kayin wa na, shi a lailen hpe sharai ya na, galai shai wa shangun na lam kade mi myit mada lu na rai ta? Tinang tsawra ai masha a matu pu ba hkam na re; shi ra ai hpa hpe rai tim jaw na, galaw ya na jin jin rai na re. Aten ma hkam nna lakawn ya, makau e nga ya kam na re. Tinang maga kade sum machyi tim, sum ai, machyi mat ai, ngu, aput a’ngun n tsun na re. Dai gaw masha a manan maka, manan lailen rai nga ai. Tinang tsawra ai wa kaw na tsawra kamhpa myit hkam la lu jang tinang myit pyaw myit dik sai_ dai nan shabrai lu la sai rai nga ai. 

Dai majaw, Madu Yesu tsun ai gaw, “Manu shabrai n myit mada ai, chyeju htang hkam la na lam hpe n myit mada ai sha mai kaja ai galaw mu” nga, ai tara ningnan jaw ai rai nga ai. Ndai dinghta ga na sawn shen jang lang jang gaw hkap la na yak na rai nga ai. Wenyi hte daw ai, matut manoi ai sawn-shen jang lang nna lam shagu hpe shadawn lang dawdan ra ai lam Madu e sharin ya ai. Lahta na lam hpe Kasa Pawlu ӑdan rai sharin ya ai. Dinghta ga na mӑnan mӑka lailen, dinghta ga e lang ai sawn-shen jang hpe sha akyu jashawn ga yang, ga-yun hte shӑchyaw da ai Adam hte bung na lam; matsaw lӑhta ga na yu sa ai Adam ningnan a alai maka, sumsing mungdan na sawn-shen jang hpe lang let lam shagu hpe hpӑran dawdan ra ai lam Korintu Laika kaw na chye la lu ga ai.

Tinang hpe mӑrai langai ngai shut da ai, roi chyӑhkoi di ya ai, ngu, hkam sha   ai shaloi mӑchyi nan taw chye ai kun? Gӑra hku tai htang ai malawng rai kun?

Mӑchyi hkam, ӑsum hkam nna hkungga shatai nawng ya ai lam gaw jet  dik ai mӑra raw dat ya ai lam re, nga ai. Kade lang hkan galaw yu sa ta?

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (7) NA CHYUM LAIKA

PRANWAN LADAW HTA LABAN 7 
February 20, 2022
CHYUM MUNGGA DAW 1
1 SAMUELA 26:2, 7-9, 12-13, 22-23
Ya hti na gaw, Samuela a Laika langai hta na rai nga ai.
Sawlu rawt nna, san da ai Israela masha hkying masum hte rau, Zihpa nam de Dawi hpe tam na nga yu wa ma ai.Shing rai Dawi yan Abisai gaw shanhte a dap de shana e sa wa ma ai; shaloi Sawlu dap ka-ang e yup nga Nawku nna, shi a ri gaw baw nhtung e ga hta jung da ai hpe mu hkrup ma ai; Abna hte shi a hpyen la ni grup yin e yup nga ma ai. Shaloi, Abisai gaw, Karai Kasang na a hpyen wa hpe dai ni na a lata hta ap ya ra ai. Dai rai nna aga de hkrang hkra ngai dai ri hte kalang mi sha shi hpe galun htinggrang kau we ga; lahkawng lang pyi n kahtap ra nngai, ngu nna Dawi hpe hpyi wu ai. Dawi chyawm gaw, shi hpe hkum sat u; Madu a namman chya hkam ai wa hpe, kadai wa mi mara n kap ai hku hkra lu na rai ta? ngu nna Abisai hpe daru kau wu ai. 
Shaloi Dawi gaw Sawlu a baw nhpang na ri hte ntsin namtau hpe la nna, shan lahkawng wa ma ai. Kadai mung n mu n na dat mu ai; kadai sha mung n dum ma ai; kaning rai nme law, Madu gaw shanhte hpe yup kaba hte shayup mu ai majaw, shanhte yawng yup pyaw nga ma ai. Dawi gaw hkaraw wora hkran de rap nhtawm, tsawmra mi san ai bum pungding e tsap da nna, Sawlu hpe jahtau shaga wu ai. Dawi gaw, Hkawhkam wa a ari nang e rai nga ai; ma langai mi hpe sa la shangun u. Madu gaw kadai hpe rai timung, tinang a ding hpring ai hte kangka ai lam hpe hkan nna, akyu htang jaw na ra ai. Dai ni e, Madu gaw nang hpe nye a lata hta ap kau nit dai, rai timung, Shi a namman chya hkam ai wa hpe ngai n hkra nngai, ngu nna tsun wu ai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2
1 KORINHTU 15:45-49
Ya hti na gaw, Korinhtu masha ni hpang de San Pawlu shagun dat ai Laika langai hta na rai nga ai.
Hpu nau ni e, Shawng na masha Adam gaw asak hkrung ai shinggyim masha tai wa ai, nga nna ka da nga ai; hpang jahtum na Adam chyawm gaw asak jahkrung ya ai wenyi rai nga ai. Jahkrung ya ai wenyi lu ai wa gaw shawng nga ai n rai; dinghta hkum tsawp lu ai wa mahtang shawng nga nga ai; dai hpang e jahkrugn ya ai wenyi bai nga ai. Shawng na masha gaw ga nhpu hte galaw sai majaw, dainghta ahpraw nsam hpe dagraw la sai. Hpang na masha chyawm gaw sumsing lamu na rai nga ai. Anhte ga ntsa e nga ai shaloi, dai dinghta masha hte maren rai nga ga ai; Sumsing lamu hta e nga ai shaloi, Sumsing lamu na masha hte maren rai nga ga ai. Dai rai nna, dinghta masha a ahpraw nsam hpe anhte dagraw la sai hte maren, sumsing lamu na masha a ahpraw nsam hpe mung anhte dagraw la na ra ga ai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA
LUKA 6:27-38
Ya hti na gaw, Luka a Laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Dai aten hta e, Yesu Shi a sape ni hpe tsun mu ai gaw: Nanhte madat mara la ai ni hpe ngai tsun made ga, Nanhte a hpyen ni hpe tsaw ra mu; nanhte hpe n dawng n yawt ai ni hpe kaja ai hku galaw mu; nanhte hpe dagam ai ni hpe kaja ai hku galaw mu; nanhte hpe dagam ai ni hpe shaman ya mu; nanhte hpe aroi arip di ai ni a matu akyu hpyi mu. Na a shabyi maga mi bye ai wa hpe maga mi naw ja ya u; na a palawng galu la kau ai wa hpe, na a lawnghkoi mung hkum ndang u. Nang kaw hpyi ai wa kadai hpe mung jaw u; na a arung arai la kau ya ai wa kaw bai hkum hpyi nu. Masha ni nanhte hpe hkan galaw na, nanhte ra ai hte maren, nanhte mung dai zawn shanhte hpe hkan galaw mu. Nanhte hpe tsaw ra ai ni hpe sha tsaw ra yang gaw, nanhte a matu hpa akyu nga a ta? mara kap ai ni mung tinang hpe tsaw ra ai ni hpe tsaw ra ma ai. Nanhte hpe kaja ai hku galaw ai ni hpe sha, kaja ai hku galaw htang yang gaw, nanhte a matu hpa akyu nga a ta? mara kap ai ni mung dai zawn galaw ma ai. 
Bai htang lu na zawn re ai ni hpe sha hkoi shap ya yang gaw, nanhte a matu hpa akyu nga a ta? Mara kap ai ni pyi, hkoi ya ai made bai lu la hkra mara kap ai ni hpe hkoi shap ya nga ai. Dai rai nna, nanhte gaw, nanhte a hpyen ni hpe tsaw ra mu; shanhte hpe kaja ai hku galaw mu; myit hpa mung n ru ai sha hkoi shap ya mu; shing rai jang nanhte e shabrai kaba wa na hte, Tsaw Htum ai Wa a kasha ni mung nanhte tai na marin dai; kaning rai nme law, shi gaw chyeju malap kau ai ni hte, n hkru n hkra re ai ni hpe malawm magawm di mu ai. Nanhte a Kawa matsan dum chye ai hte maren, nanhte mung matsan chye dum mu. N jeyang ai nga mu; shing rai jang, nanhte jeyang ai n hkrum na myit dai: n daw dan ai nga mu, shing rai jang nanhte daw dan ai n hkrum na madai: mara dat kau mu; shing rai jang nanhte dat kau ai hkrum na myit dai. Jaw mu; shingrai jang nanhte hpe jaw na marin dai: hpring kabrat hkra anin garin, man ai dang hte nanhte a lahpyen e shanhte jaw na mara ai: kaning rai nme law, nanhte hteng ya ai dang hte, nanhte hpe bai hteng ya na marin dai.
Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Thursday 10 February 2022

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (6) NA MUNGGA

Karai Kasang hta myit mada ai, Shi hpe myit manoi kamhpa ai wa gaw lwi nga ai hka kau e tu ai namsi hpun hte bung ai; masha a atsam hte dinghta ga na arawng aya, ja sutgan hpe madung kam shamyet shanat ai wa gaw hkraw hkun ai lamu ga e tu ai namsi hpun hte bung ai; lamu hpawng, marang n htu ya jang hkraw si mat ai, nga, Yeremiah tsun shadum ai. Luka a Laika hta, maren re ai lam hpe tsun ai. Dinghta ga na ja sutgan, sut lu nga mai ai lam hta myit dik dum nna, myit masin wenyi hta sut su ra ai lam hpe n dum, mungkan pyaw hpa hta sha myit dik dum ai ni a matu, sut su nga mai ai lam gaw dingnye she rai nga ai. Hpang na prat e hkam la na n htum n wai ai asak chyeju kumhpa hpe myit mada ai lam n nga ai rai yang, Hkristu hpe kamsham hkap la ai ni, yawng hta sum dik htum ai ni tai na; rai tim, Hkristu a bai hkrung rawt ai lam a jaw e, Hkristu hte rau hpung shingkang hkam la lu na, ngu, myit mada ai ni a matu htani htana grin ai sutgan hkam la na ni re ai lam, Korintu Laika hta tsun da ai. Tinang myit mada ai, kamsham ai hte maren, shabrai lu shajang na rai nga ai.

Shinggyim masha ni a hpaji hte shalat da ai, shangun lang mai ai, akyu jaw ai arung arai baw hpan law law nga ai: Mawdaw, Cycle, TV., Internet, Handphone, Computer, Nbung-li,... Kamhpa ging ai lam law nga ai. Rai tim, masha e shalat nna akyu jashawn ai arai ni a majaw, accident ni a majaw, asak sum mat ai masha kade she law! Tinang kamhpa manoi manat ai ja gumhpraw a nhkan e asak sum mat, hten bya mat ai masha kade she law! Tinang shalat da ai arung arai ni hpe shangun lang let akyang lailen hten bya nga ai ni kade she law! Wenyi asak du hkra sum mat ai kaw du lu ai n rai a hka! Dai ni na prat, shani shagu na shi-ga ni hta maling wan hkru ai, hka tung kaba wa ai, nbung laru kaba, nnang nawn, Covid ana zinli hte kaga tsi tam n mu shi ai ana ni, hpyen majan, shada sat hkat nat hkat,… n myit mada ai a kӑjawng sha byin wa ai mabyin ni a majaw, kadai e n hkye la lu ai asak sum mat shajang ai n rai a hka! Dinghta ga e tinang kamhpa ai baw arung arai, ja sutgan, manaw manang, Du Hkawhkam, … hpa e kadai e mung shimlum lam tup n jaw lu ai. Dai ni Du tai nga tim, hpawt ni htawng de zut rai byin chye nga ai. Lu su awng dang nga ai kaw na n myit mada ai mabyin ni a majaw a kajawng sha matsan mat ai, hka kap mat ai ni kade she law!

Grau nna n htum n wai asak a chyeju kumhpa ni hpe hkam la na lam, hkye hkrang la ai chyeju hkam la na lam hta dinghta ga na hpa atsam e mung tinang hpe shalawt dat lu ai n rai nga ai. Karai e jaw ya ai atsam marai chyeju ni a marang e sha, tinang a myit masin wenyi hte akyang lailen hpe shading sharai, renghkang lu na rai nga ai. Matsan ai ni kabu lu ma ai, wunli lu ai ni rai ma ai, ngu ai shaloi, dinghta ga e matsan mayan rai nga na hpe sharawng ra ai, n ngu mayu ai. Matsan masha ni mahtang ra kadawn ai lam law law nga ai, masha ni e garum ya na, asuya, uhpung uhpawng ni a garum ya na hpe kamhpa ra ai ni rai ma ai. “Ra kadawn ai” ngu ai hpe atsam hkam sha chye na ma ai. Dai majaw, wenyi a shaman chyeju ni hkam la na matu myit masin jin jin rai chye ma ai. Dinghta ga e arawng aya lu ai ni, ja gumhpraw hpe kam ai hku jai lu, ayai lu ai ni, pyaw hpa law law hpe hkam sha lu ai ni mahtang, ruyak kyindut, ra kadawn ai lam nau n chye hkam sha ma ai. Dai majaw mung, wenyi hte daw ai akyu ara ni hpe kawsi hpang gara ai myit rawng lu na yak ma ai. Dai majaw, shara mi hta Yesu tsun ai, “Lu su ai masha sumsing mungdan de du na hta, gawlauk gaw sӑmit na hku shoi gale na grau loi ai” nga ai.

Matsan ninglen gumrawng gumtawng ai ni mung nga ma ai; lu su ninglen shagrit shanyem chye ai ni mung nga ma ai. Dinghta ga e lu ai/ n lu ai, kamhpa na masha hte arung arai ni lu ai/ n lu ai, yawng gaw Karai a man e grit nyem ai myit hte shimlum lam majing, Karai kaw na sha lu mai ai hpe dum mai ga ai. Yawng mayawng hta Karai Kasang hpe madung kamhpa shamyet shanat ra ai lam, Chyum Mungga ni hku nna shadum ya ai. 

Matsan mayan ai hte ruyak shoi-hpa hkrum ai shaloi kaning re ai myit masin hte hkamjan lu na ta?

Tinang lu lawm kamhpa ai arung arai, ja sutgan ni a majaw ding-nye n tai wa na lam hpa lam ni hta sadi koi yen kau ang ai kun?

Tinang hpe myit masin wenyi, akyang lailen jahten ya ai arung arai ni hpa hpa lu a ta? Tinang kamhpa shamyet shanat ai masha rai tim, tinang  hpe Karai Kasang hte tsan gang mat shangun ai masha ni kadai kadai rai  ta?

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (6) NA CHYUM LAIKA

PRANWAN LADAW HTA LABAN 6 
February 13, 2022
CHYUM MUNGGA DAW 1
YEREMIA 17:5-8
Ya hti na gaw, myihtoi Yeremia a Laika hta na rai nga ai.
Madu ning nga ai: Shinggyim masha hta shamyet shanat nna, tinang n-gun shaja let, Madu kaw nna Shi a myit masin kayin kau ai wa gaw, dagam dala hkrum ging ai wa rai nga ai: dai wa gaw zaibru jang e tu ai hpun chyahkraw hte bung nga nna, mai kaja ai lam du ai shaloi shi dai hpe n mu lu ai. Shi gaw nam mali hkan na hkraw ai shara hte, kadai n shanu lu ai jum ga hta nga nga na ra ai. Madu hta shamyet shanat nga nna, Shi hpe tinang a machyu shara shatai ai wa chyawm gaw, ‘a’ nga ai. Dai wa gaw hka masawn e hkai nna, hka kau e ru hkram ai hpun hte bung nga ai: dai gaw jan kahtet ai hpe n hkrit nga ai; de a alap mung n nip ai; jan ja ti mung tsang shara a nga ai: dai hpun gaw asi n si ai galoimung n nga lu ai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2
1 KORINHTU 15:12, 16-20
Ya hti na gaw, Korinhtu masha ni hpang de San Pawlu shagun dat ai Laika langai hta na rai nga ai.
Hpu nau ni e, Hkristu gaw si mat ai ni kaw na bai hkrung rawt wa sai lam hpe, anhte hkaw dan sayang gaw, si mat ai ni bai hkrung rawt wa ai lam n nga ai, nga nna nanhte hta na nkau mi kaning rai tsun lu myit ta? Si mat ai ni bai n rawt yang gaw Hkristu mung bai rawt wa sai n rai. Hkristu gaw bai n hkrung rawt sayang gaw, nanhte a makam masham kaman lila rai nga ai hte, nanhte a shut hpyit mara hta e naw lup mat manit dai. Dai hta kaga, Hkristu hta e yup pyaw mat ai ni mung sum mat ai hkrum wa sai. Hkristu hta e anhte myti mada ai gaw; ndai prat a matu chyu sha rai yang gaw, shinggyim masha yawng hta anhte grau nna matsan mayan hkrum ai ni rai nga ga ai.Raiti mung, Hkristu si mat ai ni kaw na teng teng bai hkrung rawt wa sai rai nna yup pyaw mat ai ni hta na shawng si ai asi tai wa sai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA
LUKA 6:17, 20-26
Ya hti na gaw, Luka a Laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Dai aten hta e, Yesu gaw kasa shi lahkawng hte rau bum de na yu wa nna, Shi a sape hpung kaba hpawng nga ai layang e tsap nga ai. Yuda mung ting hte Yerusalem mare na mung, nammukdara makau na Turu hte Sidon kaw na mung, masha unawng uwa kaba Shi a ga madat la na hte, tinang a machyi makaw shamai la na matu dai shara e hpawng nga ma ai. Shaloi, Shi a sape ni hpe mada yu nna, Shi tsun mu ai gaw,: Matsan ai ni e, nanhte a lu myit dai; Karai Kasang a mungdan gaw nanhte a mungdan rai nga malit dai. Ya kawsi nga ai ni e, nanhte a lu myit dai; nanhte hkru kat lu na manit dai. Ya hkrap nga ai ni e nanhte alu myit dai, nanhte mani na marin dai. 
Masha ni gaw nanhte hpe n dawng n yawt ai hte, Masha Kasha a majaw nanhte hpe gawt shapraw kau nna, asawng di ai hte, nanhte a mying hpe n hpru n ru rai zingri ai shaloi nanhte a lu myit dai. Dai nhtoi hta e, kabu gumlawt nga mu; kaning rai nme law, nanhte a shabrai gaw sumsing lamu kata e kaba nga malit dai. Shanhte a kaji kawa ni mung dai zawn myithoi ni hpe di yu manu ai. Raiti mung, sut su ai ni e, nanhte tsang shara nga myit dai: nanhte gaw tinang a shalan shabran ai lu la manit dai. Ya hkru kat nga ai ni e, nanhte tsang shara nga myit dai; nanhte gaw kawsi ai hkrum na marin dai. Ya mani nga ai ni e, nanhte tsang shara nga myit dai: nanhte gaw sharung shayawt ai hte hkrap ngu hkrap ngoi ai hkrum na marin dai. Masha yawng mayawng nanhte hpe, kaja ai ngu nna shakawn yang, nanhte tsang shara nga myit dai. Shanhte a kaji kawa ni mung dai zawn n teng ai myihtoi ni hpe ngu yu manu ai.
Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Friday 4 February 2022

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (5) NA MUNGGA

Karai a Mungga htawn tsun hkaw dan ai, sasana magam gun na matu laksan shaga la hkrum ai ni rai ma ai Isaiah, Kasa Petru, Kasa Pawlu_ ndai marai masum gara hku htan ya ma ta? Isaiah gaw, “Ngai awu asin re ai masha, ngai a shinglet mung n san n seng ai wa mi”, nga; Petru gaw Yesu hpe, “Ngai kaw na hka mat u; ngai gaw shut hpyit mara lu ai wa rai nngai” (Yesu hte kanawn na n gingdan ai), nga; Pawlu gaw, “Ngai gaw Nawku Hpung hpe zingri lai wa ai masha, Kasa ni hta kaji htum grau dik ai wa”, nga, htan tsun ma ai. Prat shagu na masha ni hpe Karai a Mungga htawn tsun hkaw dan na matu, Karai Kasang gaw masha kau mi hpe laksan shaga la nna shangun dat ai. Langai hpra gaw tinang n gingdan ai hpe yin la nna, Karai e nan shangun sai re majaw, kade yakhkak ai rai tim, Karai e jaw ya ai atsam marai chyeju kumhpa ni hpe madung kamhpa ra ai lam sharin ya ai.  

 Anhte shani shagu tsun lang ai ga hta, “Chyoi pra ai Nawku Hpung, chyoi pra ai shara, chyoi pra ai sumla, chyoi pra ai lamu ga….”, ngu nna tsun ga ai. Kaja wa rai yang, Nawku Hpung gaw shut hpyit mara kap ai ni hte kahkyin shabawn da ai masha ni she rai nga ai. Anhte dinghta ga e tsun ai, shamying ai chyoi pra ai, dinghpring ai, sanseng ai, … ngu ai ni gaw ru-pawt madung ninghpang a ӑsam kumla ӑdaw ӑchyen hkrai rai nga ai. Kaja wa ra n rawng, kuptsup ai, chyoi pra dinghprin ai wa hkum nan re ai, langai sha nga ai wa, dai Karai Kasang hpe Isaiah gaw, “Chyoi Pra, Chyoi Pra, Chyoi Pra” ngu nna shamying ai. Hpa kadai hte mung shadawn n mai ai, Shi chyu sha chyoipra ai laksan (unique) re ai Wa hpe tsun ai. Shinggyim masha yawng gaw dai “Chyoi Pra ai Wa” ai ӑhtoi ӑsam hkam la shajang na Karai e ra sharawng ai. Chyoi pra lu na matu Karai e saw shaga ai, “Na Madu Chyoi pra ai zawn chyoi pra nga mu” nga, Moshe hku nna Karai amyu masha ni hpe tsun ai. Hkye hkrang la ai lam gaw dai chyoi pra ai Karai Kasang a ӑsam maka, Shi a hpung shingkang garan hkam la lu ai lam she rai nga ai.  

 Chyoi pra dinghpring ai lam hpe anhte kade mi hkan shakut ai rai tim, ndai dinghta ga ntsa ra n rawng hkra kuptsup lu ai lam gaw n byin mai ai. N ging n dan ai shinggyim masha ni, shӑgrit shӑnyem ai myit hte, Karai e shӑchyoi shӑpra ya ai chyeju hpe hkam la na lam sha rai nga ai. Karai e magam gun laksan shaga la hkrum ai ni gaw shagrit shanyem ai myit hte, tinang a n gingdan ai lam hpe myit dum let, Karai e shӑngun ai bungli, shaga la hkrum ai a yaw shada lam hpe kangka ai hku dawjau lu na rai nga ai. Kasa Pawlu tsun ai hta, shi daram sawng ai masha, Karai a amyu masha ni hpe hkan rim zingri lai wa ai, mara htat ai wa hpe Karai e laksan shaga la nna, Karai a n htum n wai matsan dum shachyoi shapra ya ai chyeju ni hpe hkam la lu ai. Dai majaw, Pawlu gaw masha nlang Karai a matsan dum lӑma, mara raw dat ya ai chyeju, shachyoi shapra ya ai chyeju ni hkam la lu mu ga, shi a prat tingnawng hpe ma ya nawng da ai, ja ja shakut lai wa ai rai nga ai. 

 Petru hte rau, kaga manang ni mung Yesu e saw shaga ai lam hpe mau n ma, Yesu a yaw shada masing ni hpe tup hkra n chye na ai rai tim, shanhte hpe saw shӑga ai Yesu hpe kam ai majaw, shanhte a n ging n dan ai hpe n yu ai sha, Shi shangun ai bungli hpe galaw gunhpai na matu tawk hprut dawdan lu ma ai; lu mi lu hpe kau da nna Shi a hpang hkan nang ma ai. Hkristan hpung masha tai wa lu ai anhte yawng, Karai a laksan matsan dum mara dat ya ai chyeju hpe hkam la lu sӑ ga ai. Gingdan ga ai majaw n rai; chyoi pra ai asak aprat gawgap na matu shaga la hkrum sӑ ga ai. Yawng e shaga la hkrum ai, Karai e shangun ai bungli gaw ndai re: tinang hkrum katut ai masha ni, shani shagu hkrum shaga matut mahkai ai masha ni hpe shachyoi shapra ya na matu rai nga ai. Laksan magam gun mi n rai tim, yawng e galaw mai ai, galaw ang ai mung dai sha re. Yawng a matu sasana magam gaw masha yawng hpe hkan shachyoi shapra na matu re.Tinang hkum nan mung dinghpring chyoi pra lu na matu shakut let, mara kap ai masha re ai hpe dum ninglen, Karai e shachyoi shapra ya ai chyeju ni hpe kamhpa nna, shinggyim masha hte mabyin ni, mungkan ting hpe shachyoi shapra na matu shaga la hkrum ai ni rai ga ai, ngu ai gaw, yawng hte daw ai, seng ai shaga la lam madung re ai hpe myit dum mai ga ai.  

San Pawlu gaw kamsham ai hpung masha ni hpe, “Sanpra ai masha ni” ngu  nna tsun lang ai. “Chyoi pra ai” ngu ai lachyum hpe gara hku chye na hkap la  lu sӑ ta?

Tinang hta gawng kya ra rawng dum ai majaw, shawa bungli, shawa lit magam,  sasana magam ni hta shang lawm shamu shamawt n gwi, shingdu e hkrai nga  kau chye ai kun?

Mungkan ting hpe shachyoi shapra na matu shaga la hkrum ai ni rai ga   yang, chyoi pra ai myit masin, arawn alai hpe shani shagu na mahkrum  madup hta galu kaba wa hkra gara hku hkan galaw mai a ta?

2022: PRAN WAN LADAW LABAN (5) NA CHYUM LAIKA

PRANWAN LADAW HTA LABAN 5
February 6, 2022
CHYUM MUNGGA DAW 1
ESAIA 6:1-8
Ya hti na gaw, myihtoi Esaia a Laika hta na rai nga ai.
Hkawhkam Uzziah si ai shaning hta, Madu gaw galu kaba nna tsaw htum ai tingnyang hta dung nga ai hpe ngai mu nngai; Shi lawai ai hpun nba Nawku Htingnu ting hpring nga ai. Shi a ntsa e Serahpin tsap nga ma ai: langai singkaw kru kru tu nga ma ai. Langai wa mi hpe, ‘Zawnawng zawwa up ai Madu gaw, San Pra, San Pra, San Pra rai nga ai. Ginding aga ting Shi a hpung shingkang hte hpring nga ai law.’ nga nna tsun ma ai. Shing nga tsun jahtau ai wa a nsen majaw chyinghka hkinbawng ni ashun awam nga nna, nta ting wan hkut hte hpring nga ai. 
Dai rai nna ngai gaw, ‘Ngai wa tsinyam hkrum lu nngai; ngai htum mat ni ai; ngai n san n seng ai nga nga nngai; rai ti mung, zawnawng  zawwa up ai Madu dai Hkawhkam wa hpe, nye myi hte nan mu lu se hka’.  Ngu nna tsun nngai. Shaloi, Serahpim langai mi gaw tawn kungri ntsa na, lakap hte matep la ai wan n-ga, shi a lata hte lang let ngai hpang de pyen sa wa ai. Dai wa nye a n-gup hpe ahtawk let, ‘Yu u, dai gaw na a nten hpe hkra sai; Na a mara hpe yeng seng kau sai; Nang shut hpyit ai hpe mung raw dat kau nu ai.’ nga ai. Bai, ‘Ngai kadai hpe shangun dat na i? 
Anhte a matu kadai wa sana i? nga nna Madu san ai nsen hpe ngai na nngai. Dai rai nna, ngai gaw, ‘Ngai nang e nga ai law, ngai hpe shangun dat rit.’ ngu nna htan we ai. 
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2
1 KORINHTU  15: 1-11
Ya hti na gaw, Korinhtu masha ni hpang de San Pawlu shagun dat ai Laika langai hta na rai nga ai.
Hpu nau ni e, Ngai nanhte hpe hkaw tsun dan nna nanhte mung hkam la sai hte, naw hkan nang yu ai, Kabu Gara Shiga a lam hpe, nanhte naw myit dum la na matu, ngai bai shapraw shandan de ai. Ngai nanhte hpe tsun dan yu ai mungga hpe, nanhte manat nga yang gaw, de a marang e hkye hkrang la ai hkrum lu na myit dai; dai hku n rai yang gaw nanhte a makam masham li la rai nga ai. Ngai hkam la sai grau ahkyak ai lam hpe, ngai shawng nnan e nanhte hpe ap ya sade ai: dai gaw, chyum laika ni tsun ai hte maren, Hkristu gaw anhte a shut hpyit mara a matu si hkam sai; lup makoi ai shi hkrum nhtawm masum ya nhtoi hta e, bai hkrung rawt wa sai. Shi gaw Kehpa kaw dan pru wa ai; dai hpang kasa shi lahkawng kaw dan pru mu ai; dai hpang lang lata sha, hpu nau manga tsa jan Shi hpe mu dat ma ai: Shanhte hta na malawng maga ya du hkra nga shajang ma ai; nkau mi chyawm gaw yup pyaw mat masai. Dai hpang Yaku kaw mung, kasa ni yawng kaw mung, Shi dan pru mu ai. Hpang jahtum e, ngai nhtoi n gu ai ma zawn re ai wa kaw Shi dan pru ni ai. Kaning rai nme law, kasa ni hta kaji htum ai wa ngai rai nga nngai; Karai Kasang a Nawku Hpung hpe ngai zingri zingrat di kau sai majaw, kasa ngu na pyi ngai n ging n dan nngai. Rai ti mung, Karai Kasang a chyeju majaw, ngai ndai hku byin lu nngai rai nga ai; Shi ngai hpe madun dan ai chyeju mung, ngai hta e Kaman lila n rai mat ni ai. Shanhte yawng hta ngai grau nna bungli gunhpai nngai; dai gaw ngai n rai, ngai hte rau a nga nga ai Karai Kasang a chyeju sha rai nga ai; rai ti mung, ahkyak ai lam gaw, shanhte hkaw dan ai mungga hpe, ngai mung hkaw dan nga ai; dai hpe nan nanhte kam sham manit dai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA
LUKA 5:1-11
Ya hti na gaw, Luka a Laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Dai aten hta e, masha wunawng wuwa Karai Kasang a Mungga madat la na matu, Yesu kaw ginjup sa wa ma yang, Gene - saret nawng makau e Shi tsap nga ai rai nna, hka hkin gau de nna loi mi sit sa wa na matu shi hpe hpyi wu ai rai nna, dai li hta dung let, dai kaw nna shawa masha ni hpe sharin shaga wu ai. Shi ga tsun ngut jang, hka sung ai de sit sa nna, nga magawn la na matu, sumgawn ni hpe jahkrat dat mu, ngu nna Simun hpe tsun ai. Simun mahtang gaw, Madu e, mana tup anhte shakut ti mung, hpa n lu ga ai; rai timung, Na a ga a majaw sumgawn jahkrat na we ai, ngu nna htan wu ai. 
Shing rai jahkrat jang, shanhte gaw nga unawng kaba magawn hkrup lu ma ai; shanhte a sumgawn ni je wa malu ai rai nna, li kaga hta nga ai manang ni hpe sa garum na matu, dingsi shaga la ma ai. Shanhte sa garum nna, li lahkawng yan lup wa mangang hkra, bang jahpring mu ai. Simun Petru gaw dai hpe mu jang, Yesu a lagaw nhpang e hput di nna, Madu e, ngai hte hka mat wa su; ngai gaw mara kap ai masha rai nga nngai, ngu wu ai.9Kaning rai nme law, shing rai nga magawn la lu ai majaw, shi mung, mau mahka nga ma ai; 10Simun a manang yan, Zebedi a kasha Yaku hte Yawhan mung, dai zawn mau mat ma ai. Shaloi, Yesu gaw Simun hpe, Hkum hkrit et; ya kaw nna masha hpe hkan hkwi na rin dai, ngu wu ai. Shanhte a li yan hpe danam e sek da nhtawm, arai mahkra kau da nna, Shi kaw hkan nang ma ai.
Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.