"Nanhte a prat hpe galai shai wu"
"Society of Divine Word" S.V.D ngu ai Sasana hpung hpe woi hpang ai "Arnold Janssen" gaw gumrawng ai wa re. Raitim, shi hpe maram yu yang, shagrit shanem ai wa mung rai nga ai. Shi a lam loi mi naw tsun dan mayu ai.
Wajau Arnold Janssen, shi sasana hpung nnan woi de na ngu tsun ai shaloi, masha law law wa shi hpe atsam n rawng ai ngu tsun ma ai. Asak mung naw kaji ai, mahkrum madup mung n law shi ai hta n-ga, shi hta laklai ai atsam mung n nga ai hte ga tsun kaja ai wa mung n rai nga ai. Dai hta grau sawng ai gaw, dai zawn re ai atsam marai dat mayu ai ni hpe adawt ai ahkying aten re ngu tsun lu ai. Germany mungdan a tara agyi daju ‘Bismark’ gaw Kahtawlik Nawku hpung hpe zingri hpang wa ai hte Jau ni law law hpe mungdan kaw nna gawt shapraw kau ai ten rai nga ai. Raitim, Jau Janssen hpe n shingdang da lu ai. Shi hpe sasana uhpung ningnan woi de na matu Karai Kasang shaga la ai ngu hkam sha let, shakut sai.
Bismark Nawku hpung hpe adawt ai lam gaw, ahkaw ahkang rai nga sai ngu mu mada ai. Yawng a shawng, mungdan kaw nna gawt kau hkrum ai Jau ni hpe saw shaga sai. Germany mung hta ginjaw shatai na n mai byin ai re majaw, Holland de shawng htawt sit sa sai. Dai kaw na, Style ngu ai shara hta 1875 ning e, Sasana uhpung ningnan hpe hpaw hpang dat nu ai. Dai aten kaw na mabyin ni gaw grai lawan rawt jat wa sai.
Mali ning na ai hpang, 1879 hta, shawng ningnan na sasana magam gun Jau marai lahkawng hpe Miwa mung de sa dat lu sai. Dai hpang, Argentina de, Tongo de, rai nna sa dat lu ai gaw, German myu sha ni a garum shingtau ai lam law law lu la ai majaw re. Hpang e, 1889 ning hta, Mama uhpung hpe mung bai hpaw hpang dat lu sai. 1896 ning hta chyawm, Mama jawng kata hta e sha nga let, akyu hpyi ai, shinggan de n pru ai, Mama uhpung hpe mung hpaw ninghtan da lu sai.
Arnold Janssen gaw shakut shaja ai wa rai nna, myit da ting let ja ja tawt lai wa sai. Shi sharawng awng ai lam gaw "Karai Kasang tsawra ai’ ngu ai hpe masha shagu na la lu na matu re. Shi mung dai kaja ai hkring htawng hta galu kaba ra wa ai hpe dum chye lu ai. Dai hpe shi kaning rai galaw ai rai?
Yawng a shawng na lahkam hta, grau nna sadi sahka na lam re. Dai majaw, hkying ten shagu hta, rau hpawng de nga ai Jau manang ni hpe, shi a mara madi madun ya na hpyi shawn nu ai. Shanhte tsun ai hpe atsawm sha madat la nna, shagrit shanem ai hte mai kaja ai de yet yet galai shai wa sai. Teng sha wa, 2003 ning hta Nawku Hpung kaw nna "San Pra ai masha" dang da ai hkrum sai.
Dai ni na kabu gara shiga hta mung, "myit malai lu mu"nga nna Yawhan Baptista jahtau ai hpe na lu sai. Bai nna, "Yawhan chyawm gaw, gawla-u mun hte da ai nba bu hpun nna, shi nshang e shanhpyi shingkyit kyit da ai: shi a sha hpa mung, dinggam yaw hte nam na lagat ntsin rai nga lu ai", nga anhte hti lu ga ai. Lak lai shai ai lam gaw, Yawhan, shi masha ni hpe galai shai na matu sha tsun ai n rai, shi hkum nan mung galai shai let, kasi kaja tai let shakut ai marang e, Karai Kasang hpang de masha ni hpe woi sa lu na rai nga ai.
"Myit malai lu nna galai shai wa na lam", gaw shani shagu na sak hkrung nga pra ai hta anhte galaw shakut ra ai mahkyen nan rai sai hte grau kaja ai shinggyim masha tai wa na hte san pra ai masha tai wa na lam mung rai nga ai. Ndai lam gaw anhte a prat a matu langai sha re ai yaw shada lam mung rai ra na re. Dai gaw, mahsa ni hpe Karai Kasang hpang de woi sa ai lam mung rai nga ai. Dai gaw, Karai Kasang hte sung dik ai mahku mara galaw lu na lam mung rai nga ai.
No comments:
Post a Comment