Friday 28 July 2023

2023: PRANWAN LADAW LABAN (17) NA MUNGGA

Myit pyaw myit dik lu ai baw hpa hpa wa rai ta? Ja gumhpraw, arawng aya, shimlum lam, lu-hpa sha-hpa hte kaga pyaw hpa ni law law she rai nga ai. Rai tim, dinghta ga e jaw lu ai pyaw hpa ni, myit dik lu ai, ngu ai baw yawng gaw mu lu, măsawp yu lu, chyim yu lu ai, hkumshan hku chyim yu nna ginhka chye lu ai. Rai tim, reng grau ai baw ni hpe ndai hkumshan hte n mu lu, n chyim yu lu ai rai nga ai. Mai kaja ai baw ăjet, myit pyaw myit dik lu ai lam ăjet, tut e grin nan ai baw ni, dai Hkristu hta sha kuptsup ai lam nga ai. Makam masham myi hte hkan tam yang sha hkam la lu na rai nga ai. Reng grau dik ai Madu Yesu kaw na lu la mai ai chyeju sutgan ni hpe hkam la lu na she rai yang, manu hpa grau ai, n grin ai, hkumshan hku mu lu chyim yu lu ai baw sutgan ni hpe ra wa jang asum hkam kau gui ra ai lam sharin ya ai.

Hkawhkam Laika hta Karai Kasang gaw Solomon hpe tsun ai, “Hpyi măyu ai hpyi u, jaw na” nga ai. Solomon gaw reng dik htum ai kumhpa, ngu shi sawn la lu ai nyan hpaji hpe sha hpyi ai. Dai hpaji gaw, jaw ai n jaw ai, kaja ai n kaja ai hpe ginhka chye nna shi a mungdan hpe ladat jaw jaw uphkang lu na lam rai nga ai. Uphkang ladat jaw jang mungdan ngwi pyaw simsa nna mungdan masha ni sut lu nga mai wa na, kahkyin gumdin ai amu hpe gălaw lu jang, shinggan na hpyen ni hpe n hkrit ra na rai nga ai. 
Ginhka chye ai nyan, atsam ăhkyak dik ai. Anhte buga masha ni ja lungsen galaw ai ni law law nga ma ai. Ja nhkun, lungseng nhkun, majoi tak nna htu sum kau ai ni law law nga na ma ai. Sawn dinglik chye ai ni, amyat lu na hkrak măram lu jang arang kade bang ra tim gui ma ai. Sawn maram chye ai ni law law ja lung seng awng sha ma ai lam anhte chye ga ai. Yesu hkai dan ai mabyin hta gaw tak la ai amu hpe tsun ai n rai; kaja wa sutgan sumpu hpe ga kaw na htu shaw hkrup ai wa a lam rai nga ai. Dai hpang sutgan sumpu hpe galaw htu makoi kau nna, dai sun lamu ga hpe mări la kau ai lam tsun ai. Reng dik manu dan dik ai hpe chye la ai majaw, shi lu mi lu hpe dut kau nna dai ga dachyawk hpe mări la ai, nga ai. Bai, kaga mabyin hta reng ai hkăchyi hkan tam hkawm ai masha langai, reng ai hkachyi mu hkrup jang shi mung, lu mi lu hpe dut kau nna dai hkăchyi hpe mări la ai, nga ai. Karai Kasang a mungdan hpe mu hkrup ai ni nga ai zaw, dasang hkan tam nna mu la ai ni mung nga ma ai. Mabyin lahkawng yan hta tinang lu da ai sut-rai ni hpe asum hkam nna reng grau ai sutgan hpe lu hkra shakut la ai lam rai nga ai. 
Ga htu ga a chye nna mu hkrup ai ni kadai ni rai ta? Francis mung na hpyen Du Daju, labau shang masha, hpyen majan kungkyang dik, gumshem dik ai, awng dang dik ai hpyen Du_ Napoleon Bonapard rai nga ai. Uropa mungdan law law hpe găsat dang la ai, Roma mare na Sarabyin hpe pyi atik anang di nna Francis mungdan de htawt la ai, matse dik ai wa rai nga ai. Mungkan arawng aya, mungkan sutgan, dinghta ga na myit pyaw myit dik ai lam hpe tam ai wa rai nga ai. Waterloo majan hta sum mat nna shi gaw sharawt da ai Francis Empire yupmang hten bya mat ai. Shi hkum nan bawng masha tai mat ai. St. Helen, ngu ai zunlawng kaji hta prat htawng sharawng da hkrum ai. Shaloi sha myit pyaw myit dik ai lam majing, sutgan majing hpe mu hkrup nu ai. Karai a mungdan shinggyim masha ni a lapran, tinang a myit masin wenyi hta sha nga nga ai lam hpe mu hkrup nu ai. Shaloi shi shăgrit shănyem lu nu ai. Makam masham amu hpe shakut hpang ai, akyu hpyi shaja ai, zunlawng e nga ai ma kaji ni hpe tara laika sharin ya ai, Chyoi Pra Hkum a lam masha ni hpe tsun dan, sharin dan ai, sakse hkam ya ai. Shi hkum nan mung myit pyaw ai hku si wa lu ai. 

Kaga mabyin langai hta Spain amyu sha, Du amyu aru arat kaw na re ai Ignitius a lam_ hpyen găsat kung ai, mungkan arawng aya grai lu măyu ai, mungkan pyaw hpa ni hpe tam shărawng ai. Kalang mi na majan hta hkăla hkrum ai majaw tsi rung rawng nga ai aten ladaw hta sumrai laika ni langai hpang langai hti yu ai; myit pyaw ai lam lu la ai. Hti na laika ma mat jang wenyi makam masham hte seng ai laika buk ni shi hpe hkap jaw ai. Shawng e n kam hti tim kaga n lu mai ai majaw hti ai. Dai zawn laika baw hpan lahkawng hti yu nna măram yu ai. Shawng e shi hti ai sumroi laika ni gaw chyăhkring sha myit pyaw lu nna n grin ai. Pyaw mayu ai lam ni n lu la ai. Makam masham share shagan ni a lam hti ai a marang e myit pyaw myit dik ai lam majing hte grin ai lam hpe hkam sha nu ai. “Mungkan ting hpe madu la lu ai rai tim na wenyi asak sum mat yang hpa akyu nga a ta?” nga ai Chyum Laika e tsun ai ga-yan hpe sung sung myit yu nu ai. Dai gaw shi a ningmu hte shi a prat hpe galai shai wa shăngun ai. Jesuit Jau Hpung hpe gaw sharawt da ai Sanpra ai masha tai wa ai. Karai a mungdan hpe mu hkrup la ai wa rai nga ai. Anhte hkum shagu mung, sut lu nga mai na lam hte myit pyaw lam ni hpe tam let n myit mada ai manghkang katut kun, ruyak jamjau hkrum kun, accident hkrum kătut kun, machyi makaw hkrum kun, re ai lam ni hta Karai Kasang hpe tam mu ai, shi a chyeju kumhpa ni hpe hkam sha lu ai lam byin chye ai. Makoi magap nga ai sutgan hpe mu hkrup la ai hte n bung a hka? 

Grau kaja ai, grau reng ai sutli kumhtaw tam nna mu la ai ni kadai ni rai ta? Ya byin nga ai Russia hte Ukraine lapran na majan a hkinjang hpe maram yu ga. Ukraine na Luhansk hte Donetsk mungdaw lahkawng hta lup taw nga ai nhprang sutgan a manu Trillion 23 daram dan a da. Russia mungdan masha ni bungli n galaw ai sha shaning law law sha lu na dăram sutgan ni rawng ai. Dai hpe chye ai Putin gaw shi a mungdan masha mun sen nga si hkam shăngun nna majan gasat shăngun ai. Dai gaw n tara ai amu teng ai; rai tim, reng dik ai nhprang sutgan ni hpe she lu na rai yang, kade mung asum hkam gui ai n rai a hka! Ja hpaga, sun lamu ga, lungseng hpaga galaw ai ni, amyat lu na she rai yang arang shaw na n lăhpawt dum ma ai n rai a hka? England mungdan hkawhkam Edward VIII gaw shi manu shădan dik ai numjan hpe la lu hkra, hkawhkam ting-nyang hpe asum hkam nna daroi darat amyu shayi hte nga sha nu ai. Hkawhkam arawng aya hta shi tsawra ai num jan hpe la lu daw, hkaw ting-nyang hpe pyi asum hkam kau nu ai. 

“Karai a mungdan nanhte a lapran e sha nga nga ai” nga, Madu Yesu tsun ai. Tinang hta byin wa ai mabyin maka amyu myu hta Karai a mungdan hpe mu hkrup la lu ai zawn, “Ngai gaw hkrun lam re ai; tengman ai lam rai li ai; asak mung rai li ai” nga, tsun ai Madu Yesu kaw na sutgan majing hpe tam la ra ga ai. “Ngai gaw sumnung ai hte shăgrit shănyem ai wa rai nga ai; ngai kaw na shărin la mu, ngai nanhte hpe bansa ai lam jaw na” nga nna mung, “Ngai gaw sabyi ru madung rai li ai; ngai hta jung noi nga mu” nga nna mung, kaga sutgan amyu hkum sumhpa a ningpawt re ai lam mung tsun da ai. Shi a lam hkaja sawk săgawn nna tam shakut jang sha, dai sutgan ni hpe lu la mai ai. Tinang a hkum hpe ningdang nyet kau ai amu ni, tinang a arawng aya, nga-mu nga mai lam ni hpe asum hkam kau ra wa jang asum hkam gui ra na ga ai. Reng grau ai baw hpe she lu na rai yang, hpa hpe mung asum hkam gui ra ai lam hpe sharin ya ai.

Sumru yu na matu:
•Hkum hkrang hta kădawn ai shaman chyeju ni hpe hpyi la chye ga ai; wenyi hte seng ai shaman chyeju ni, jaw ai n jaw ai, kaja ai n kaja ai hpe ginhka chye ai nyan hpaji hpyi chye ga ai kun?
•Karai a mungdan anhte a lapran e nga nga ai, ngu ai lam hpe gara hku madi madun dan lu na rai ta?

No comments:

Post a Comment