2021:DU SA LADAW HTA LABAN (2) NA CHYUM LAIKA

DU SA LADAW HTA LABAN 2
December 5, 2021

CHYUM MUNGGA DAW 1

BARUK 5:1-9

Ya hti na gaw, myihtoi Baruk a Laika hta na rai nga ai;
Yerusalem e, sharung shayawt ai hte ru tsang ai a palawng raw kau nna, Karai Kasang kaw na lu la ai, n htum n wai hpung shingkang hte seng ai, tsawm htap ai palawng lawai nna, n htum n mat ai arawng sadang ngu ai janmau hpe, na a baw hta gup nga u. Kaning rai nme law, Karai Kasang gaw masha amyu baw shagu hpe na a hpung shingkang madun dan na ra ai: Karai Kasang nang hpe amying jaw nna, Ding Hpring ai Ngwi Pyaw Lam hte, Shakut Sharang ai a Arawng Sadang, nga nna nang hpe shamying ya na ra ai. Yerusalem e, tsaw la ai shara de rawt tsap nga nna, sinpraw maga de na a myiman yawng dat u; Chyoi pra ai Wa hkang da ai majaw, na a nsha ni sinpraw sinna maga de nna bai wa hpawng nga ma ai hpe mada yu u. Kar ai Kasang shanhte hpe myit dum ai majaw, shanhte kabu gara let nang hpang de sa du hpawng ma ai. Yerusalem mare kaw nna shanhte pru sa ai shaloi, hpyen ni shanhte hpe woi la nna, lagaw hku hkawm sa wa ma ai; ya, hkawhkam kasha ni hpe hpung shingkang hte hpai hkawm ai zawn, Karai Kasang shanhte hpe Nang hpang de bai woi wa ra ai. Tsaw la ai bum shagu hte, htani htana nga nga ai kawng ni hpe daw kau na ra ai; lamu ga hpe shara shatsawm na matu, hkaraw ni hpe kaput jahpring ya na ra ai, nga nna Karai Kasang daw dan nu ai. Israela gaw Karai Wa a hpung shingkang npu e ngwi pyaw ai hte hkawm sa lu na ra ai. Dai hta n-ga, maling ni hte manam pyaw hpun mahkra gaw, Karai Kasang a amying ahkang hte Israela hpe shingnip ka-up na ra ai; kaning rai nme law, Karai Kasang Shi a hpung shingkang a nhtoi hte, Israela hpe woi awn nna, Shi a matsan dum ai hte ding hpring ai chyeju hte, shanhte hpe makawp maga la na ra ai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

PHILIP 1:4-6, 8-11

Ya hti na gaw, Hpilipi masha ni hpang de San Pawlu shagun dat ai Laika hta na rai nga ai.
Hpu nau ni e, Nanhte hpe dum shagu e nye a Karai Kasang hpe chyeju dum nga nngai. Kabu Gara Shiga hpe nanhte nnan hkap la ai kaw nna ya du hkra, Karai Kasang a magam hta hkan shakut lawm ai majaw, nanhte mahkra a matu ngai akyu hpyi ai shaloi, galoimung kabu gara ai myit hte akyu hpyi nga nngai. Nanhte hta e mai kaja ai amu galaw hpang ai Wa gaw, Yesu Hkristu du sa ai nhtoi du hkra, dai hpe jahkum shatsup ya na ra ai, ngai kam nga nngai.
Hkristu Yesu a n-gaw n wai ai hta ngai nanhte yawng hpe gade wa tsaw ra la nngai gaw, Karai Kasang nye a sakse rai nga ai. Dai rai nna, nanhte shada da tsaw ra ai myit jat htam wa nna, Karai Kasang a lam hpe grau nna chye chyang wa lu na matu, ngai ahpyi nga nngai. Shing rai, grau htap htuk ai lam hpe nanhte chye ginhka lu nna, Hkristu a nhtoi hta san seng ai hte ra n rawng ai hku tsap lu na myit dai.Dai nhtoi hta e, Karai Kasang kaw hpung shingkang arawng sadang nga nga u ga matu, Hkristu anhte hta e shapraw ai arawn alai kaja hte, nanhte hpring chyat wa lu na myit dai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KAGU GARA SHIGA

LUKA 3:1-6

Ya hti na gaw, Luka a Laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Dai aten hta e, Roma hkawhkam Tiberiu gaw hkaw dung ai shi manga ning hta, Punsiu Pilatu gaw Yuda mung e munggyi galaw nna, Herawt gaw Galile mung de, shi a kanau Hpilip gaw Ituri hte Trakuni mung de, Lisaniu gaw Abili mung e du aya hkam la shajang ma ai shaloi, Anna yan Kayahpa gaw hkinjawng agyi galaw ai lakhtak e, Karai Kasang a Mungga gaw, nam mali e nga ai Zakari a kasha Yawhan kaw du nga ai.    
Dai rai nna, Yawhan gaw Yawdan hka a grup yin na ginwang shagu de du hkawm nna, myit malai lu na kashin kamun lam hpe hkaw tsun dan nga ai: dai gaw, “Nam mali e tsun jahtau ai wa a nsen gaw: Madu a lam hpe lajang da mu; Shi a lam masun ni hpe shading mu. Hkaraw shagu hpe kaput jahpring nna, Bum hte kawng shagu hpe daw kau na mara ai; Magaw ai lam ni hpe shading nna, Machyawk marawk re ai lam ni hpe shara lu na rai nga ai: Shaloi masha yawng hte gaw Karai Kasang a hkye hkrang la ai lam mu lu na mara ai,” nga nna myihtoi Esaia a laika hta ka da ai hte maren rai wa sai.
Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

2021:DU SA LADAW HTA LABAN (1) NA MUNGGA

 “Dai laklai ai kumla ni byin hpang wa jang jan rai tsap nna baw sharawt da mu; kaning rai n me law, nanhte a matu hkye hkrang la ai lam ni htep wa ra ai” (Lk 21:28)

Moi na Israel amyu masha ni gaw Hkye La Madu dinghta ga e du sa lam hpe myit mada ma ai; anhte a matu gaw lahkawng ngu na lang, Hkye La Madu du sa na lam, yawng mayawng a jahtum na nhtoi hpe la nga ai lam, Advantu ladaw hpe myit dum galaw ga ai. Shing rai la nga ai ladaw laman hta ndai dinghta ga na myit ru hkyi-ba, nji nmu, hkrit tsang-hpa hte myit daw na zawn re baw yawng hpe hkamjan lu na lam shajin da ra ga ai. Ndai dinghta ga na mabyin ni hkrum katut tawt lai ai hpang, jahtum chyalai, dai Hkye La Madu du sa ai shaloi hkam la lu na, hkye hkrang la ai chyeju hpe n shut n shai myit mada kamhpa lu ai lam hpe shadum ya ai. 

Kabu Gara Shi-ga shawng na daw hpe madat la ai shaloi, hkrithpa, tsang-hpa a lam ni she rai nga ai. Laja lana nnang nawn ai, sawng dik ai marang hte hka mawru, tsunami, ja dik ai cyclone nbung laru, dz. daz., re baw hpe hkrum katut sha ai shara hkan na masha ni a matu, mungkan htum wa sai, ngu, hkam sha na ma ai. No. 2 ngu na mungkan majan byin ai aten hta, mungkan a jahtoi nhtoi de du nga sai, ngu, hkam sha lai wa na ma ai. Dai lahkawng lang ngu na mungkan majan a hpang, mungkan ting, mungdan shagu de du mat ai Covid ana zinli a majaw mung, shawoi galoi n byin yu ai laja lana re ai hka hpyen, wan hpyen, katsi kahtet shingra tara alai maka shai wa ai majaw mung, jahtum nhtoi hte mahkoi ni wa sai kun, ngu myit tsang nga na ma ai.

Mahte hte Marku ka da ai jahtum nhtoi ni wa mahka na kumla ni mahtang grau hkrit na zawn ka da ai. Luka ka da ai hta gaw hkrithpa ni tsun da tim, jahtum na ga-yan hta, “Jan rai tsap nna baw sharawt da mu”, nga ai ga gaw shalan shabran ga, myit mada lam jaw ya ai ga, myit marai nden gang bang ya ai ga she rai nga ai. 2020-2021 lahkawng ning ladaw laman na mungkan pinra e byin lai wa ai hka-hpyen, wan-hpyen, nbung laru-hpyen, majan shi-ga, htenza lam ni, galoi n byin yu ai sawng dik ai Covid ana zinli, Chyum Laika hta tsun da ai hkrit tsang-hpa, jahtum nhtoi ni magang wa sai kumla ni wa rai kun? Ga-san dai hpe htai ging ai, kaja dik ai gaw marai langai hpra tinang nang htai ra na re. 

Yesu Madu hpe kamsham nna shi hta asak aprat gawde ai, jahtum chyalai Yesu shi hpe myi-man chyaw mu lu na hpe myit mada ai ni a matu, lahkawng ngu na lang Hkristu du sa ai hpe kabu ai myit hte la nga na rai nga ai. Madu Yesu hpe tsawra kamsham ai ni, Karai a tsawra matsan dum mara raw dat ya ai hpe myit mada ai ni, ndai dinghta ga na ruyak shoi-hpa hte kaga hkrit tsang-hpa yawng hpe hkamjan lu ai ninggun atsam n taw n tsang hkam la lu na rai nga ai. 

Kamsham myit mada ai lam n lu ai ni a matu, ndai dinghta ga na akyu ara hpe sha myit mada ai ni a matu, n byin mayu ai baw byin wa ai shaloi, tsi la n mai ai baw machyi ana kap wa ai shaloi, koi yen n mai hpyen majan byin wa ai aten hta, hkrit hpa lamik kumla ni hpe mu ai shaloi, myit daw myit htum na lam sha tai wa na re. Kaga masha ni a akyu ara hpe n myit ai, tinang a akyu amyat sum mat na, tinang machyi hkrum na, tinang si mat na,… ndai lam ni hpe koi yen shaja na, myit ru myit tsang, hki ba ai hte aprat nga jahtum kau na ma ai.

Htessaloni Laika hta San Pawlu shadum ai hte maren, kamsham myit mada ai lam lu ai ni gaw, ndai dinghta ga hta hpa mi byin byin, tinang kaning re ai baw gam makam hkrum sha ai rai rai, dai ni, hpawt ni, galoi wa si wa wa, tinang a mungkan htum ai shani, jahtum nhtoi hta, dai Madu du sa ai shaloi myit masin wenyi asan apra rai nga lu na matu shajin da lu na lam, ninggun jaw lam matsun ya ai.

Sawn sumru mai ai lam:

 Jahtum nhtoi ngu ai hpe gara hku chye na lu a ta?

 Asak Madu tinang hpe shaga la ai nhtoi n chye ai majaw, gara hku hkyen shajin nga a ta?

 Ndai dinghta ga na myit ru myit tsang-hpa, ruyak shoi-hpa ni hpe hkamjan lu na lam, tinang a myit masin hpe gara hku shajaw sharai la ai kun?

2021:DU SA LADAW HTA LABAN (1) NA CHYUM LAIKA

DU SA LADAW HTA LABAN 1
November 28, 2021
CHYUM MUNGGA DAW  1

YEREMIA  33:14-16

Ya hti na gaw, myihtoi Yeremia Laika hta na rai nga ai.
Yu mu, Israela dap hta Yuda dap hpe sha-ang nna ngai tsun ai ga kaja mahkra hpe, ngai shadik na aten du na ra ai, nga nna Madu tsun wu ai. Dai shani, dai aten e, Dawi a matu Ding Hpring ai Makrung hpe ngai shatut nna, dai wa gaw mungdan kata e ding hpring ai hku daw dan na ra ai. Ndai aprat e Yuda mung hkye hkrang la ai hkrum nna, Yerusalem mare gaw asim sha nga lu na ra ai; dai mare hpe Ding Hpring ai Madu nga nna shamying ya na ra ai. 
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

1 HTESALONI 3:12-4:2

Ya hti na gaw, Htesaloni masha ni hpang de shagun dat ai laika langai hta na rai nga ai.
Hpu nau ni e, Anhte a Madu Yesu Shi a chyoi pra ai ni yawng hte rau bai du sa ai shaloi, Wa Karai Kasang a man e nanhte mara n kap ai hku tsap nga lu hkra, Madu gaw nanhte a myit masin hpe chyoi pra ai lam hta shangang shakang ya u ga; nanhte hpe anhte tsaw ra nga ga ai hte maren, Madu gaw nanhte hta e, shada da tsaw ra ai hte masha yawng hte hpe tsaw ra ai myit  jalaw jahtam ya u ga. Bai lam mi gaw, hpu nau ni e, Karai Kasang hpe myit shadik ya na matu, nanhte kaning rai hkawm sa wa na lam hpe anhte madun dan sai hte maren, nanhte hkawm sa nga myit dai; ya, dai hta grau nna kup tsup wa lu myit ga, Madu Yesu hta nanhte hpe hpyi nem nna shadut jahkat dat ga ai. Madu Yesu a ahkaw ahkang hte, nanhte hpe gara hku hkang da saga ai lam, nanhte nan chye nga myit dai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

LUKA 21:25-28, 34-36

Ya hti na gaw, Luka a Laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Dai aten hta e, Yesu Shi a sape ni hpe tsun mu ai gaw: Jan, shata, shagan ni hta lamik kumla dan pru na ra ai; nammukdara hta hka leng ni a wu kadu ai nsen a majaw, ga ntsa na masha amyu mahkra myit mau ai hte ru tsang ai hkrum na ra ai: masha ni gaw mungkan ga e byin wa na ra ai amu ni hpe myit tau nna hkrit wa ai majaw, htan mat na mara ai. Dai shaloi e Masha Kasha gaw, daru magam hte hpung shingkang kaba hte nawng , summwi hte du sa ai hpe shanhte mu na mara ai. Dai lam ni byin hpang wa jang, baw sharawt mada yu mu; kaning rai nme law, nanhte a hkye hkrang la ai lam du na ni wa ra ai.  Raitimung, lu lai sha lai, chyaru nang ai hte, ding hta ga myit ru tsang ai lam ni a majaw, nanhte a myit masin li nga nna, dai nhtoi gaw mahkam htim ai zawn, nanhte a ntsa e akajawng sha n du pru u ga sadi nga mu;  kaning rai nme law, dai nhtoi gaw ga ntsa ting e nga nga ai ni nlang hte a ntsa e, shing rai du na ra ai. Dai rai nna, byin wa na ra ai lam ni yawng hta na nanhte lawt lu nna, Masha Kasha a man e tsap lu ging ai ni tai lu myit ga, akyu hpyi let, ahkying aten shagu hta a maja nga mu.
Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

2021:HKRISTU HKAWHKAM POI SHANI NA MUNGGA

Myihtoi Daniel tsun ai, Hkye La Madu Messiah Hkawhkam gaw jahtum chyalai, yawng mayawng hpe padang dip la lu na, nga ai. Shingran Laika hta Si-Du hpe awng dang nna hkrung rawt ai Hkristu Madu gaw yawng hpe uphkang ai Hkawhkam re ai lam tsun hpaw dan ai. Yesu gaw shi hkawhkam re ai lam, tara rung hta Pilatu a man e tsun shapraw dan ai; Kasa Yawhan dai lam hpe ka da ai. Tengman ai lam hpe tam ai ni, hkan shadik ai ni sha, dai Hkawhkam hpe hkap la lu ma ai. Hkawhkam ni hta Hkawhkam re ai lam, Shi a mungdan htani htana grin nga na lam, jahtum du hkra dai Hkawhkam hpe kangka ai hte madat mara dawjau ai ni, shadawn shadang n sawn lu ai shagrau kumhpa hkam la lu na lam, ndai lam ni hpe shadum ya ai.

Roman majan labau hta reng grau dik htum, majan ladat kunghpan dik htum ai majan jaubu Julius Sizar gaw, masha mun/sen kaba a si mang ni hpe kabye lai kau da nna B.C 44 hta Roman mungkan hta grau dik htum ai chyawm tiri tai wa ai. Kade mi n na, majan n sum yu ai hpyen Du daju, shi a masha ni shi hpe gyam sat kau ma ai. Masha mun kaba, sen kaba hpe sat kau nna shi amying gumhkawng wa lu ai hte hkawhkam tai wa ai hta n’ga, Roman Empire hpe gaw sharawt hpang da ya ai raitim, shi a masha ni e sat kau ai hkrum nu ai. Labau hta asak galu dik htum ai (shaning 500 daram) Roman Empire mung jahtum e hten bya mat ai sha re (Kaga Empire ni law law nga lai wa tim asak n galu ai).

Mungkan ting na hpyen jaubu hte hkawhkam ni a labau hpe hti ashin yu yang, mungkan arawng aya a matu, tinang hte tinang a amyu/mungdan a matu, ja gumhpraw a matu sha myit nna masha law law hpe sat agrawm kau ma ai. Uphkang ai, ngu ai ga-si hpe n jaw n ang ai hku lachyum htai lang ma ai. Jahkrit shama, hpyen ninggun, laknak ninggun, ja gumhpraw ninggun hta machyu nna uphkang renghkang ai; rapra tara, tsawra matsan dum ai baw tara, dingman dinghpring ai tara, chyoi pra sanseng ai tara mahkrun, dz. dz., re galoi prat hta rai tim jaw nga grin nga lu ai tengman lam hpe shagreng n kam ma ai. Anhte a mungdan na mungmasa labau-yan hta pra pra mu lu na rai nga ai.

Arawng aya lu ai uphkang Du ni a akyu ara, lauban ni a akyu ara, tinang a akyu ara, ndai zawn masha loi sha a akyu ara ni hpe makawp maga ai policy a majaw, mungdan masha law law kawsi hpang gara hkrum ai, bungli kata ai, mung shawa masha ni lu su nga mai na ahkaw ahkang n lu ai, uphkang masa hpe ninghkap jang majoi sat agrawm kau ai, Ndai dinghta ga na Du/Hkawhkam ni a alai hpe jahpra dan ai re. Kade kaja ai policy mi jahkrat da ai rai tim, marin malu ai, tingkyeng akyu tam ai, mungkan myit sha myit ai ni a majaw, dinghta ga na gara mungdan kaw rai tim, masha a sari sadang hte ahkaw ahkang hpe roi rip ai alai nga nga ai.

Tengman ai maga tsap ai ni nye a ga madat ma ai!
Kadai kaning re ai amyu masha, kaning re ai htunghking makam masham hta rai tim, tengman ai hpe n tam ai kadai n nga ai. Tengman ai lam hpe mu chye shagu, masha gaw hkap la ai n rai. Tinang a akyu yawm na, hkrat sum na tai jang dai tinang mu chye da ai tengman lam hpe ninghkap kau ai, shing n rai, nhtang chyung di kau ai, magap kau ai; galaw masu kau, koi kau nna dai tengman ai maga tsap ai ni hpe hpyen hku sawn la ai_ dai hta, n shawp n hkap ai, n hkru n kaja ai amu law law prut pru wa shangun ai. 
 Kashin kamun hkam la sai Hkristu a sape ni gaw tengman ai maga tsap na, ngu, ga-sadi jaw da ma ai. Yesu hkum nan, dai tengman ai lam hpe sakse hkam ai majaw, n tara ai masha ni a n ju n dawng ai hkrum nna dai “tengman ai lam” a jaw e sat kau hkrum ai. Yesu a sape ni mung, tengman ai maga tsap ai majaw, ndai dinghta masha ni a n ju n dawng ai hkrum nna zingri zingrat hkrum na ma ai. Yesu shi shadum da chyalu re.

 “Ngai a mungdan ndai dinghta ga kaw na n rai”
 Pilatu shadu ai hku n rai; Yesu e up ai mungdan gaw sumsing mungdan hte seng ai, masha a myit masin wenyi hpe uphkang ai lam sha rai nga ai. Kadai hpe mung adip arip n di ai. Tinang nang a myit masin hku nna chyoi pra dingman sanseng ai lam hpe jaw sai, ngu, manu shadan hkap la ai ni sha Hkristu Hkawhkam a uphkang ai npu de du ma ai. Hkristu Yesu hpe n chye ai ni pyi, tengman ai maga tsap ai ni yawng, Daniel Laika na hte maren, amyu shagu, mungdan shagu, makam masham shagu, yawng gaw Hkristu Hkawhkam a uphkang ai npu taw ai ni rai ma ai. Hkristu a mungdan mung htani htana grin nga na ra ai.

Sawn sumru mai ai lam:
» Ndai prat hta grup-yin na nsen ni, jaw ai n jaw ai, kaja ai n kaja  ai, law law nga ai. Kaja wa ginhka madat ga ai kun? N jaw tim  tinang madat ra jang hkan mat wa chye ga ai kun?
» Tengman ai maga tsap ai majaw, Hkristu pyi n lawt ai, zingri  hkrum na, tinang a akyu yawm na, amyat sum mat na byin chye  ai. Gara hku shajin da ga ai kun?
» Shani shagu “Na mungdan du wa ru ga” ngu ai akyu hpyi ga lachyum hpe adum sha rai akyu hpyi ga ai kun?

2021:HKRISTU HKAWHKAM POI SHANI NA CHYUM LAIKA

HKRISTU HKAWHKAM POI
November 21, 2021
CHYUM MUNGGA DAW 

Daniela 7:13-14

Ya hti na gaw, myihtoi Daniela a laika hta na rai nga ai.
Shana na shingran hta ngai mu mada nna, Masha Kasha zawn san ai wa langai mi, summwi hta jawn let du sa ai hpe ngai mu se ai. Moi chyaloi nhkoi na, asak kaba dik ai Wa hpang de shi du jang, dai wa a man de shi hpe jashawn mu ai. Masha amyu baw shagu hte, ga amyu myu tsun ai ni yawng, shi hpe daw jau na matu, daru magam, hpung shingkang hte mungdan, shi hpe ap ya wu ai. Shi up hkang ai gaw n htum nwai, htani htana prat dingsa up hkang ai lam rai nga nna, shi a mungdan gaw hten byak lu ai mungdan n rai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

Shingran laika 1:5-8

Ya hti na gaw, Yawhan a Shingran laika hta na rai nga ai.
Yesu Hkristu gaw kangka re ai sakse wa, si mat ai ni hta na kasha alat, dinghta ga na hkawhkam ni hpe up ai Madu Magam rai nga ai. Shi anhte hpe tsawra nna, shi hkum nan a asai hte anhte a shut hpyit mara hpe raw dat ya mani ai; Shi a Kawa Karai Kasang hpe daw jau na matu, anhte hpe hkawhkam amyu hte hkungga nawng ai amyu shatai da mani ai: dai Yesu Hkristu kaw hpung shingkang hte daru magam ahkang, htani htana e a nga nga u ga law. Amen. Yu mu, shi gaw summwi hta du sa wa nna, yawng mayawng mung, shi hpe galun ai ni mung, shi hpe hkap mu na mara ai rai nna, dinghta ga na amyu nlang hte gaw, shi a majaw sharung shayawt ai hte, htawm hpang de du na ra ai Wa, Mahkra dang chye ai Madu Karai Kasang tsun nga ai.
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

Yawhan 18:33b-37

Ya hti na gaw, Yawhan a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Pilatu gaw Yesu hpe, Nang Yuda masha ni a hkawhkam rai nga nni? ngu nna, san wu ai. Yesu gaw, dai gaw na a myit hte nang san nni? Shing n rai, masha kaga e nye a lam nang hpe tsun dan ma ni? ngu nna htan wu ai. Pilatu gaw, ngai Yuda masha rai nga a ni? Na a amyu masha ni hte Jau agyi ni gaw, nang hpe ngai kaw sa ap nga ma ai; nang hpa galaw shut nit ta? ngu nna bai san wu ai. Yesu gaw, Nye a mungdan gaw ndai mungkan ga na n rai li ai; nye a mungdan ndai mungkan ga na rai yang gaw, ngai Yuda masha ni a lata de n shang hkra, nye a ali ama ni gasat na masai; ya chyawm gaw, nye a mungdan ndai yang na n rai li ai, ngu nna Pilatu hpe htan wu ai. Dai re ai majaw Pilatu gaw, dai rai yang, nang teng teng hkawhkam rai nga n ni? ngu nna san wu ai. Yesu gaw, nang tsun ai hte maren, ngai teng teng Hkawhkam rai nga nngai: ngai gaw tengman ai a maga de sakse hkam ya ra nngai. Dai a matu ngai shangai chyinghkai wa ni ai hte, mungkan ga de du sa ring ngai: tengman ai hte seng ai ni yawng hte gaw, nye a ga nsen madat ma ai, ngu nna htan wu ai.
Madu a Kabu Gara shiga rai nga ai.

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (33) NA MUNGGA

Anhte asak hkrung let nga nga ai ndai dinghta ga, htani htana grin nga lu na n rai; jahtum shani, yawng mayawng mat mat ai nhtoi du na lam hpe Madu Yesu hpaw tsun dan ai. Jahtum na aten ladaw ni wa ai aten hta mu lu na lamik kumla ni hpe tsun dan ai; rai tim, dai nhtoi ahkying hkrak n chye lu ai, nga ai. Galoi n byin yu ai ruyak kyindut ni gaw shawng shawng na kumla ni re ai hte, dai ruyak kyindut ni hpe kamsham myit ngang kang ai hte hkamjan lu ai ni awng padang lu la na lam; htenrun htenza ai a lapran, Karai a matsan dum hkye mawoi la na lam hpe myit mada nga ra ai lam sharin ya ai.

Dai ning July shata hta Germany mungdan hte sinna maga na mungdan kau mi, galoi n byin yu ai, sawng dik ai hka tung mawru kaba hkrum sha lai wa ma ai. 2020- 2021, dai lahkawng ning laman moi n byin yu ai laja lana madang, hka mawru, nbung laru, maling wan hkru, hkyen mungkan tun byawng ai majaw panglai hka rawt tsaw wa ai, mungkan ga kahtet madang grau tsaw jat ai, yawng e hkrum katut hkrit tsang dik ai Covid-19 ana zinli,… ndai ni yawng mungkan hten run ai lam hpe grai lawan shangun ai hpe mu lu ai. Mungkan ga gaw moi na zawn nga mai ai, nga pyaw ai mungkan ga n rai sai lam, mungkan masha ni hkap yin la wa ma ai. Shinggyim masha ni myit malai wa ma sai kun?

Ninggun rawng, machye machyang lu ai mungdan ni gaw kadai mung n kam shayawm ai, arung arai jak rung jak rai grau shapraw lu hkra, grau lu su wa hkra, power grau kaba wa hkra shingjawng ding-yang sha rai ma ai. Ga ntsa kaw na Co2 (gung nsa) lamu ganghkau maga shalun ai n sim n sa. Matsan ai mungdan na masha ni gaw maling agru kau nna mailing hpya dut sha ai lam mi, yi hkyen nat ai hku lam mi, mungkan hpe hkan jahten lawm ma ai. Dai majaw, “Green house effect” ngu ai, wan-hkut, gung nsa grai htat ai hku nna mungkan ga hpe hkÑyawp da ai. Dai majaw, “Global Climate Change” ngu ai, mungkan ga katsi kahtet, madi manyap, nbung marang, n man wa ai; tak sawn la n mai mat hkra htenza mat wa nga ai. Sharai ra ai gaw yawng chye na hkap la ma ai; myit malai nna sharai hpang n kam ma ai? 

Gara mungdan mung n kam shayawm ai. Shiggyim masha ni a nammak lawhpa myit a majaw, n jaw ai hku shingjawng hkat ma ai majaw, grau mayu ai majaw, n ju n dawng manawn masham a majaw, masha shada roi rip yam sha, zingri zingrat, sat hkat nat hkat,… sawng jat wa ai. Majan a majaw, n tara ai masa ni a majaw, matsan masha ni grau matsan jat; yi sun hkau-na arung arai, luhpa sha-hpa ni hpe shapraw ya na malai, tsi mawan ni hpe law lang daw shapraw ya na malai, masha sat laknak ni hpe gumhpraw htam law law grau jai lang wa ma ai.

Mungkan ga hpe jahten kau na hku Karai Kasang hpan da ai kun? Kawsi hpang gara manghkang, ana zinli manghkang, nbung laru hte hka-hpyen wan-hpyen, machyi makaw si hkrung si htan ni hpe Karai e hpan da ai kun? Masha e jahten ai sha re. Kaja wa Karai e hpan da ai mungkan ga hte nhprang sutgan, masha a asak jahten ai majan, marin ai myit, gumrawng gumtawng, n tara ai hku shingjawng hkat ai amu ni a majaw, kawsi hpang gara, machyi makaw hkrum sha ai; maling hte nam dusat ni, hka e nga ashu ashan ni mat wa ma ai; shingra maka katsi kahtet, yawng hpe shinggyim masha amyu e jahten kau ai hkrai rai nga ai.

Anhte a prat hta grau dansan ai hku mu mada wa ai: mungkan ga, moi prat na zawn nga mai ai mungkan n rai wa nga ai, hkrit tsang madang tsaw jat wa nga ai lam, hpungtang hpaji ninghkrin ni shadum ding-yang rai nga ai. Yak wa magang, kashun kasha, gali galaw, sat hkat, majan byin hkat ai lam grau sawng jat wa nga ai.

Jahtum chyalai, hpa mi byin byin, gade mi yakyak, makam masham n tat ai, tara hkan shaja nna nji nmu a lam ni hpe hkamjan lu ai, jahtum du hkra dinghprin ai myit hte hkamjan lu ai ni hkye hkrang la hkrum na rai ma ai.

Sawn sumru mai ai lam:
#  Tinang a mungkan htum na shani a matu gara hku hkyen da sai kun?
#    Kaja dik ai hku si wa lu na lam gara hku hkyen lajang da sai kun?
#  Dai nhtoi hte ahkying aten hpe n chye lu ai majaw sadi maja nga mu! (Mk13:33)

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (33) NA CHYUM LAIKA

PRAN WAN LADAW HTA LABAN 33
November 14, 2021
CHYUM MUNGGA DAW 1

Daniela 12: 1-3

Ya hti na gaw, myihtoi Daniela a laika hta na rai nga ai.
Nang Madu Karai Kasang daw da ai aten hta e, na a amyu masha ni hpe makawp maga ai Du Magam Mikelu rawt pru na ra ai. Masha amyu ni shawng nga pra wa ai kaw nna dai aten du hkra, galoi n byin yu ai, ru tsang ai aten du na ra ai. Dai aten hta e, Jahpan laika hta mying lawm ai, na a amyu masha ni lawt lu na mara ai. Ga nhpu hta yup pyaw nga ai ni law law wa, yup hprang na mara ai; nkau mi gaw htani htana asak lu la nna, nkau mi gaw htani htana kaya kahpa hte arawng hpoi ai hkrum na mara ai. Myitsu ai ni gaw sumsing lamu a nhtoi zawn htoi tu kabrim na mara ai; masha law law hpe dinghpring ai maga de woi awn ai ni mung, shagan ni zawn htani htana prat dingsa e htoi tu na mara ai. 
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

Hebre 10: 11-14,18

Ya hti na gaw, Hebre masha ni hpang de shagun dat ai laika hta na rai nga ai.
Hkungga nawng ai Jau kadai mung, shani shagu daw jau let, shut hpyit mara hpe galoi mung n raw kau ya lu ai, shagu hkungga amyu sha hpe law law lang kahtap nawng ya ma ai. Yesu Hkristu chyawm gaw, shut hpyit mara raw kau ya lu ai hkungga langai sha hpe nawng ya ngut jang, prat dingsa a matu Karai Kasang a hkra maga de dung nga sai; dai shata hta e, shi a hpyen ni shi a lagaw n-pu e tawn da ai du hkra shi la nga ai. Dai rai nna, shut hpyit mara raw dat ya ngut sai rai yang gaw, mara a matu hkungga nawng shara n nga na sai. 
Karai Kasang a Mungga rai nga ai.
   
KABU GARA SHIGA

Marku 13:24-32

Ya hti na gaw, Marku a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.
Dai nhtoi ni hta e, ru tsang ai amyu myu byin ai hpang de, jan gaw sin mat wa nna, shata mung nip mat na ra ai; shagan ni mung lamu de na di hkrat mat nna, sumsing lamu hta e nga ai atsam ni gaw gari ashun wa na mara ai. Dai shaloi e, Masha Kasha gaw daru magam hte hpung shingkang hte nawng, summwi ni hta e du sa ai hpe, shanhte mu na mara ai. Dai shaloi e, Karai Kasang shi a lamu kasa ni hpe shangun dat nna, aga htum ai kaw nna lamu htum ai du hkra, nbung mali maga de na, shi a lata la ai ni hpe jahprawng la na maru ai.
Dai hta kaga, maihpang hpun hpe yu nna chye la mu; de a lakung lakying ni majawm wa nna lap prut wa jang, nlum ta ni wa ra ai hpe nanhte chye nga myit dai. Dai hte maren, dai lam ni byin hpang wa ai hpe nanhte mu ai shaloi, shi gaw chyinghka lam makau e ni wa ra ai hpe, chye nga mu. Nanhte hpe ngai teng teng tsun made ga; Ya pra nga ai ndai amyu masha ni garai n lai mat yang, dai lam yawng mayawng hte byin wa na ra ai. Sumsing lamu hte ginding aga lai mat wa timung, nye a ga gaw n lai mat na li ai. Rai timung, dai shani hte ahkying hpe, Wa hta kaga, kadai mung n chye lu ai; lamu kasa ni hte dai Kasha pyi dai hpe n chye lu ma ai.
Madu a Kabu Gara shiga rai nga ai.

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (32) NA MUNGGA

1. Gumrawng gumtawng ai myit hte marin ai, malu (lawhpa) ai myit gaw Hkristan asak mahkrun rawt jat galu kaba lam hpe chye na shangun ai.

2. Shagrit shanyem ai myit hte matsan masha langai a myit marai atsam ningja gaw Hkristan asak mahkrun rawt jat lam hpe ninggun ban ya, madi shadaw ya lu ai, ngu ai lam re.    

Madu Yesu gaw sut lu su ai ni hpe mara shagun jahpoi ai n rai; matsan ai gaw kaja ai, ngu mayu ai lachyum mung n re ai hpe myit dum ra ga ai. Rai ti mung, sut lu su ai ni hta rawng chye ai gumrawng gumtawng ai myit hte shanhte galaw chye ai alai hpe shadum ya ai. Matsan masha ni, kaji kadun ai ni, n lu n lawm ai ni law mi law gaw shagrit shanyem chye ma ai hte shada grau matsan dum hkat chye ma ai.  

Yerusalem Nawku Htingnu kata hta alu ja sumpu baw hpan 13 ting shadun da ai; dai 13 ngu na mahtang kaw gaw tinang nang a myit hte bang jaw lu ai shawang alu sumpu rai nga ai. N lu n lawm ra kadawn ai ni hpe garum ya na matu rai nga ai. 

Moi mung, ya mung, galoi prat hta mung, alu law law bang jaw lu ai ni myi-man pa lu ma ai. Bang jaw ai ni langai hpra hta rawng ai myit masin n bung hkat na re. Kau mi gaw masha ni e n shakawn jang, kadai n mu n chye ya ai baw rai jang n kam bang ya ai ni nga ai zawn, tsawra matsan dum myit hte alu bang jaw ai ni mung nga na ma ai. Rai tim, tinang lu lawm ai kaw na jan ai hte hpe bang ya lu ai ni  hta shagrit shanyem na matu ram ram a lahta de yak na re. Lauban kasha Francis Assisi gaw kawa a myit hte shai dik ai hku, shi lu ang ai sutli yawng hpe ngam kau da ai hta n’ga, shi a hkum hta kap ai hpun palawng yawng a hpu jahkrat da ai. Kawa hpe ap kau da nna singgu krin nta kaw na pru mat wa ai hte tara shadik mat ai gaw mau-hpa rai nga ai.

Shinggyim masha ni ruyak jamjau, matsan mayan hkrum na lam hpe Madu Yesu ra sharawng madi shadaw ai n rai. Masha shagu kuptsup ai asak a chyeju kumhpa ni hpe hkam la lu mu ga, Yesu Shi mungkan ga de du sa ai; hkum nan matsan masha jahpan hta bang shalawm la nu ai. Matsan masha ni hpe n gawn n sawn n di na lam; hkumhkrang matsan tim Myit masin atsam ningja greng ra ai, dai hpe arang shatai nna wenyi hta sut su wa lu na matu ahkaw ahkang shatai mai ai lam Madu e sharin ya ai. 

Lai sai Laban mungga hta ning nga ai: “Wenyi hta matsan mayan ai ni kabu lu ma ai!”; “Yawn hkyen hkrum ai ni kabu lu ma ai!” nga, tsun da ai. Matsan mayan ai prat hte yawn hkyen lam gaw Ñrau kÑpyawn chye ai rai nga ai. Hkumhkrang hta she matsan tim rai dum ai ni mung nga na ma ai. Wenyi hta matsan mayan ai myit naw sharawng ra ai. Dai gaw, tinang n byin n tai ai majaw lam shagu hta, Karai a makawp maga bausin ya na hpe myit mada kamhpa ai lam rai nga ai. Shawng na Chyum mungga daw hte Kabu  Gara Shi-ga hta, Karai Kasang gaw, shagrit shanyem lu ai, myit san seng ai, matsan dum garum ya chye ai ni hpe mu mada ya ai, shagrau sharawt ya ai lam hpe adan sha mu lu ga ai. 

Anhte a mungdan na gam maka, matsan hta matsan, jamjau hta grau jamjau, matsan prat kaw na galoi lawt lu; Yesu tsun ai, “Matsan masha ni galoi mung nanhte hte nga nga na” nga nna Sape ni hpe shadum da ai. Nawku Hpung hku nna matsan masha ni, ruyak kyindut hkrum ai ni hpe garum madi shadaw ya ai jawng, tsirung, yu gawn shara ginra ni law law nga nga ai. Nawku Hpung organization hku woi galaw ai amu law law gaw Madu Yesu a hkye hkrang la ai amu hpe matut hkrang shapraw ya ai, dansan ai kumla ni rai nga ai. Anhte langai hpra, tinang a mare lawk, grup yin htingbu ni hpe mada mara madi shadaw ai lam hta kade gara hku shang lawm nga ga ta? Hkum nan kawan katsan tatut hkan lakawn ai amu ni hta shang lawm ga ai kun? 

Lu su ai, matsan ai hta hkan nna alu sak jaw ai shadawn shadang n bung hkat na re. Rai tim, yawng hta bung lu ai, shabung mai ai gaw Karai hpe chyeju htang ai myit masin, shagrit shanyem ai myit masin, ruyak kyindut hkrum ai ni hpe garum mayu ai myit masin, tsawra matsan dum shawang myit, ndai ni rai nga ai. Karai Kasang gaw dai zawn re ai myit masin kumhpa hpe grau manu shadan ai; gumhpraw arung arai kade law law jaw lu ai, ngu ai hta, kaning re ai myit masin hte jaw bang ya ai, ngu ai grau ahkyak ai lam hpe sharin ya ai. 

Sawn sumru mai ai lam: 

›  Alu sak jaw ga yang, lahpawt ai myit hte bang jaw ga ai kun?

››  Tinang a alu hpe masha ni n mu ya, shakawn n hkrum re ai aten hta myit daw chye ga ai kun?

››› Tinang pyi hpa n sha, hpa n jai re ai aten hta grau yakhkak ai masha langai garum sa hpyi ai aten hta kaning ngu htan ya chye ga ta?

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (32) NA CHYUM LAIKA

PRAN WAN LADAW HTA LABAN 32

November 7, 2021

CHYUM MUNGGA DAW 1

1 Hkawhkam 17:10-16

Ya hti na gaw, Hkawhkam laika langai hta na rai nga ai.

Myihtoi Elia gaw Madu a ga na la jang, rawt sa nna, Sidun mung na Za-rep-hta mare de wa ai; mare chyinghka lam de du jang, gaida jan langai mi hpun hta nga ai rai nna, Elia gaw, Ngai lu na ntsin loi mi sa jaw rit, ngu nna shi hpe shaga ai. Shi gaw ntsin sa la wa nga yang, Elia gaw, muk hkyep mi mung la sa rit, ngu nna bai hpyi dat wu ai. Shaloi dai gaida jan gaw, Na a Madu Karai Kasang hkrung nga ai hte maren, ngai muk pa mi pyi n lu nngai; dibu hta muk shadung latup mi hte, namtau hta namman kaji mi sha rawng nga ai. Ngai hpun hkyep langai lahkawng sa hta nna, dai muk hpe nye a matu, ngai sha a matu mung, shadu ngut jang, an lahkawng sha nna, si na saga ai , ngu nna Elia hpe htan wu ai.

Bai Elia gaw, hkum tsang et, nang tsun ai hte maren, wa galaw jang, nye a matu muk pa kaji shawng shadu nna, sa jaw rit; dai hpang na a matu mung, nsha a matu mung shadu tawn u; hpa majaw nga yang, Israela a Madu Karai Kasang ning nga ai; Madu gaw ga ntsa e marang htu shangun ai shani du hkra, Dibu na muk shadung mung yawm mat na n rai; Namtau na namman mung yawm na n rai, nga ai, ngu nna shi hpe htawn tsun wu ai. Dai gaida jan Elia a ga hte maren, wa galaw wu ai. Shi mung, dai myihtoi wa mung, shi a kasha mung, laning mi tup sha nga lu ma ai. Madu gaw Elia a n-gup hta htawn tsun sai hte maren, dibu na muk shadung ma mat ai n rai, namtau na namman mung yawm mat wa ai n rai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

Hebre 9:24-28

Ya hti na gaw, Hebre masha ni hpang de shagun dat ai laika hta na rai nga ai.

Hkristu gaw, sumsing lamu na chyoi pra ai shara majing a kasi kumla hku nna, masha a lata hte galaw tawn ai chyoi pra ai shara kata de n shang sai; Shi gaw, Karai Kasang a man e dan pru nna, anhte a matu htinglu htinglai ya na nga, sumsing lamu kata de nan shang wa sai. Ga shaka Dingsa hta, ningbaw tai ai Jau Kaba gaw, tinang a sai n re ai asai hte, dai chyoi pra ai shara de laning hte laning shang ra ai zawn, Hkristu gaw shi hkum hpe law law lang hkungga nawng ya ra ai n rai; law law lang nawng ya ra ai rai yang gaw, ginding aga lat kaw nna shi law law lang si hkam ra na nu ai. Rai timung, Hkristu gaw dai hku n galaw ai sha, shi hkum hpe hkungga nawng ya ai a marang e, shut hpyit mara hpe la kau ya na matu, ndai prat a jahtum ai de, shi kalang mi sha dan pru nu ai. Ya hpang de kalang mi bai dan pru ai shaloi, mara la kau ya na matu n rai, shi hpe myit mada la nga ai ni hpe, hkye hkrang la ai a shabrai kumhpa jaw na matu, shi dan pru na ra ai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

Marku 12:38-44

Ya hti na gaw, Marku a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Yesu nawku htingnu nhku de sharin shaga nga yang, shi tsun mu ai gaw; Tara sara ni hpe sadi nga mu; shanhte palawng galu hpun nna hkawm sa mayu ai; gat hkan e hkungga ai hte shachyen ai, tara jawng ni hta grau reng ai lahkum ni hpe mung, poi hkan e grau ai dung shara ni hpe mung grai ra nga ma ai. Shanhte gaw gaida gaina ni lu da ai hpe sha shama let, masha a man e arawng tam ai hku galu galang akyu hpyi ma ai. Dai ni gaw, daw dan ai shaloi, kaba htum ai yubak hkrum na mara ai, ngu mu ai.

Lani mi na Yesu gaw, alu sumpu ang e man yawng nna dung nga yang, shawa masha ni dai alu sumpu hta e gumhpraw bang ma ai hpe yu nga ai. Sut su ai ni law law wa, law law sa bang ma ai. Shaloi, matsan mayan re ai gaida jan langai mi sa nna, peksan langai mi ging ai, magri dingsen lahkawng bang nu ai. De a majaw, Yesu shi a sape ni hpe shaga la nna, nanhte hpe ngai teng teng tsun made ga; ndai matsan mayan re ai gaida jan gaw, alu sumpu hta e bang da ai ni yawng hta, grau nna bang dat nu ai. Hpa majaw nga yang, shanhte yawng tinang lu ai hta na jan ai hpe sha bang da ma ai; shi chyawm gaw, kaji mi lu ai hta na lu malu mahkra hpe, rai sa, asak bau na mahkra hpe pyi bang kau nu ai.

Madu a Kabu Gara ai shiga rai nga ai.

2021:SAN PRA AI NI YAWNG A POI LABAN NA MUNGGA

Ndai dinghta ga, mungkan pinra hpe mada yu ga. Amyu, htunghking lailen, lu su matsan, amyu/madang ginhka hkat ai majaw byin nga ai manghkang kade she sawng a hka! N bung hkat ai majaw, grau mayu shingjawng hkat ai nhkan e, sat hkat nat hkat ding-yang rai nga ai. Bu hpun mawn sumli shingjawng hkat ai mungkan pinra hta, grau shingjawng hkat ai nhkan e, madang ginhka ai, n ju n dawng, manawn masham byin shangun ai majaw, sat hkat nat hkat ai kade she law htam nga a hka! 2020-2021 EURO CUP final hta shingra madu England Team sum mat ai shaloi Italian masha mu mi mu hpe Englik masha ni jawm adup abyen ma ai n rai a hka!  Lu shingjawng, awng padang lu shingjawng, machye machyang shingjawng, amying gumhkawng shingjawng hkat ai majaw, shada myit n pyaw, masin n si, tai htang hkat, manawn hkat, rai nna hpyen tai hkat nga ai mungkan ga wa n rai a hka!  N lu n lawm ai, matsan ai, shagrit shanem chye ai, mara n shagun chye ai, tai htang na n myit ai ni hpe gaw Ñnya ai, ninggun kya ai, n byin n tai ai majaw Ñsum jaw kau ai,.. ngu, masha malawng maga dai hku myit la chye ma ai n rai a hka! 

 Kade mung masu byin u, kade mung ninggun ja dum u, kade mung chye dum u, kade mung lu su nga mai u, kade mung arawng aya lu ai hte lu su nga-mai u, _ san pra ai masha n tai ai, myit masin wenyi a san seng san pra ai alai maka n lawm ai sha, Karai a mungdan, htani htana asak hkam la lu na n rai nga ai. Ndai dinghta ga ntsa e kade dingman san seng ai hku nga shakut ga tim, shut hpyit mara kaw na tsep kawp lawt lu na n mai byin ai. Dai majaw, ndai dinghta ga atsang madang, san pra masha tai shakut let, Karai a matsan dum garum ya ai chyeju kumhpa ni hpe shamyet shanat let, Karai a matsan dum lama hpe galoi mung myit mada let asak aprat hpe gawgap ra ga ai.  

 Sumsing mungdan hta du taw nga sai ni jahtau ai nsen__ “Hkye hkrang la ai lam gaw Karai Kasang hte dai Sagu Kasha kaw na re ai” ngu tsun ma ai. Jahtum chyalai, Karai a matsan dum mara raw dat ya ai chyeju, Madu Yesu a n sim n sa htunglu htinglai ya ai a jaw e sha, ra n rawng ai hku san pra wa lu ma ai re. Shanhte gaw, n dai dinghta ga na awu asin/agung alau ni, makam masham a majaw tinang a akyu amyat asum hkam kau ai, hpyen tai ai ni/ n tara ai ni, ninggun ja dum ai ni a n ju n dawng roi rip hkrum ai rai tim, yawng hpe hkam sharang let dinghpring ai lam hpe hkan shadik lu ai ni rai ma ai, nga, Shingran Laika hta tsun da ai.

Machyi makaw, kawsi hpang gara, n tara ai hku roi rip hkrum ai, mara kata mara shagun hkrum ai, yawn hkyen hkrum ai,… shing re ai aten ni hta gara hku hkamjan ga ai kun? Matai dawp chye ga ai kun? Mahte a Kabu Gara Shi-ga e sharin ya ai tara matsun (8) gaw san pra masha tai na matu garum ya ai tara matsun ni rai nga ai. Dai tara matsun (8) hpe n hkan ai sha, san pra masha n tai lu ai; ndai dinghta ga atsang madang hku san seng san pra ai aprat hpe n gawgap la lu ai rai yang, sumsing mungdan na san pra masha ni a hpawng hta shang lawm lu na n rai nga ai. 

Sawn sumru mai ai lam: 

››  Tinang hkum nan ndai dinghta ga e sanpra masha tai ra ai, tai   mai ai, ngu ai hpe hkap la ai kun?

››  Sanpra ai alai n lawm ai sha sumsing mungdan de n du mai ai   lam hkap la ai kun?