2021:PRAN WAN LADAW LABAN (32) NA CHYUM LAIKA

PRAN WAN LADAW HTA LABAN 32

November 7, 2021

CHYUM MUNGGA DAW 1

1 Hkawhkam 17:10-16

Ya hti na gaw, Hkawhkam laika langai hta na rai nga ai.

Myihtoi Elia gaw Madu a ga na la jang, rawt sa nna, Sidun mung na Za-rep-hta mare de wa ai; mare chyinghka lam de du jang, gaida jan langai mi hpun hta nga ai rai nna, Elia gaw, Ngai lu na ntsin loi mi sa jaw rit, ngu nna shi hpe shaga ai. Shi gaw ntsin sa la wa nga yang, Elia gaw, muk hkyep mi mung la sa rit, ngu nna bai hpyi dat wu ai. Shaloi dai gaida jan gaw, Na a Madu Karai Kasang hkrung nga ai hte maren, ngai muk pa mi pyi n lu nngai; dibu hta muk shadung latup mi hte, namtau hta namman kaji mi sha rawng nga ai. Ngai hpun hkyep langai lahkawng sa hta nna, dai muk hpe nye a matu, ngai sha a matu mung, shadu ngut jang, an lahkawng sha nna, si na saga ai , ngu nna Elia hpe htan wu ai.

Bai Elia gaw, hkum tsang et, nang tsun ai hte maren, wa galaw jang, nye a matu muk pa kaji shawng shadu nna, sa jaw rit; dai hpang na a matu mung, nsha a matu mung shadu tawn u; hpa majaw nga yang, Israela a Madu Karai Kasang ning nga ai; Madu gaw ga ntsa e marang htu shangun ai shani du hkra, Dibu na muk shadung mung yawm mat na n rai; Namtau na namman mung yawm na n rai, nga ai, ngu nna shi hpe htawn tsun wu ai. Dai gaida jan Elia a ga hte maren, wa galaw wu ai. Shi mung, dai myihtoi wa mung, shi a kasha mung, laning mi tup sha nga lu ma ai. Madu gaw Elia a n-gup hta htawn tsun sai hte maren, dibu na muk shadung ma mat ai n rai, namtau na namman mung yawm mat wa ai n rai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

Hebre 9:24-28

Ya hti na gaw, Hebre masha ni hpang de shagun dat ai laika hta na rai nga ai.

Hkristu gaw, sumsing lamu na chyoi pra ai shara majing a kasi kumla hku nna, masha a lata hte galaw tawn ai chyoi pra ai shara kata de n shang sai; Shi gaw, Karai Kasang a man e dan pru nna, anhte a matu htinglu htinglai ya na nga, sumsing lamu kata de nan shang wa sai. Ga shaka Dingsa hta, ningbaw tai ai Jau Kaba gaw, tinang a sai n re ai asai hte, dai chyoi pra ai shara de laning hte laning shang ra ai zawn, Hkristu gaw shi hkum hpe law law lang hkungga nawng ya ra ai n rai; law law lang nawng ya ra ai rai yang gaw, ginding aga lat kaw nna shi law law lang si hkam ra na nu ai. Rai timung, Hkristu gaw dai hku n galaw ai sha, shi hkum hpe hkungga nawng ya ai a marang e, shut hpyit mara hpe la kau ya na matu, ndai prat a jahtum ai de, shi kalang mi sha dan pru nu ai. Ya hpang de kalang mi bai dan pru ai shaloi, mara la kau ya na matu n rai, shi hpe myit mada la nga ai ni hpe, hkye hkrang la ai a shabrai kumhpa jaw na matu, shi dan pru na ra ai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

Marku 12:38-44

Ya hti na gaw, Marku a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Yesu nawku htingnu nhku de sharin shaga nga yang, shi tsun mu ai gaw; Tara sara ni hpe sadi nga mu; shanhte palawng galu hpun nna hkawm sa mayu ai; gat hkan e hkungga ai hte shachyen ai, tara jawng ni hta grau reng ai lahkum ni hpe mung, poi hkan e grau ai dung shara ni hpe mung grai ra nga ma ai. Shanhte gaw gaida gaina ni lu da ai hpe sha shama let, masha a man e arawng tam ai hku galu galang akyu hpyi ma ai. Dai ni gaw, daw dan ai shaloi, kaba htum ai yubak hkrum na mara ai, ngu mu ai.

Lani mi na Yesu gaw, alu sumpu ang e man yawng nna dung nga yang, shawa masha ni dai alu sumpu hta e gumhpraw bang ma ai hpe yu nga ai. Sut su ai ni law law wa, law law sa bang ma ai. Shaloi, matsan mayan re ai gaida jan langai mi sa nna, peksan langai mi ging ai, magri dingsen lahkawng bang nu ai. De a majaw, Yesu shi a sape ni hpe shaga la nna, nanhte hpe ngai teng teng tsun made ga; ndai matsan mayan re ai gaida jan gaw, alu sumpu hta e bang da ai ni yawng hta, grau nna bang dat nu ai. Hpa majaw nga yang, shanhte yawng tinang lu ai hta na jan ai hpe sha bang da ma ai; shi chyawm gaw, kaji mi lu ai hta na lu malu mahkra hpe, rai sa, asak bau na mahkra hpe pyi bang kau nu ai.

Madu a Kabu Gara ai shiga rai nga ai.

2021:SAN PRA AI NI YAWNG A POI LABAN NA MUNGGA

Ndai dinghta ga, mungkan pinra hpe mada yu ga. Amyu, htunghking lailen, lu su matsan, amyu/madang ginhka hkat ai majaw byin nga ai manghkang kade she sawng a hka! N bung hkat ai majaw, grau mayu shingjawng hkat ai nhkan e, sat hkat nat hkat ding-yang rai nga ai. Bu hpun mawn sumli shingjawng hkat ai mungkan pinra hta, grau shingjawng hkat ai nhkan e, madang ginhka ai, n ju n dawng, manawn masham byin shangun ai majaw, sat hkat nat hkat ai kade she law htam nga a hka! 2020-2021 EURO CUP final hta shingra madu England Team sum mat ai shaloi Italian masha mu mi mu hpe Englik masha ni jawm adup abyen ma ai n rai a hka!  Lu shingjawng, awng padang lu shingjawng, machye machyang shingjawng, amying gumhkawng shingjawng hkat ai majaw, shada myit n pyaw, masin n si, tai htang hkat, manawn hkat, rai nna hpyen tai hkat nga ai mungkan ga wa n rai a hka!  N lu n lawm ai, matsan ai, shagrit shanem chye ai, mara n shagun chye ai, tai htang na n myit ai ni hpe gaw Ñnya ai, ninggun kya ai, n byin n tai ai majaw Ñsum jaw kau ai,.. ngu, masha malawng maga dai hku myit la chye ma ai n rai a hka! 

 Kade mung masu byin u, kade mung ninggun ja dum u, kade mung chye dum u, kade mung lu su nga mai u, kade mung arawng aya lu ai hte lu su nga-mai u, _ san pra ai masha n tai ai, myit masin wenyi a san seng san pra ai alai maka n lawm ai sha, Karai a mungdan, htani htana asak hkam la lu na n rai nga ai. Ndai dinghta ga ntsa e kade dingman san seng ai hku nga shakut ga tim, shut hpyit mara kaw na tsep kawp lawt lu na n mai byin ai. Dai majaw, ndai dinghta ga atsang madang, san pra masha tai shakut let, Karai a matsan dum garum ya ai chyeju kumhpa ni hpe shamyet shanat let, Karai a matsan dum lama hpe galoi mung myit mada let asak aprat hpe gawgap ra ga ai.  

 Sumsing mungdan hta du taw nga sai ni jahtau ai nsen__ “Hkye hkrang la ai lam gaw Karai Kasang hte dai Sagu Kasha kaw na re ai” ngu tsun ma ai. Jahtum chyalai, Karai a matsan dum mara raw dat ya ai chyeju, Madu Yesu a n sim n sa htunglu htinglai ya ai a jaw e sha, ra n rawng ai hku san pra wa lu ma ai re. Shanhte gaw, n dai dinghta ga na awu asin/agung alau ni, makam masham a majaw tinang a akyu amyat asum hkam kau ai, hpyen tai ai ni/ n tara ai ni, ninggun ja dum ai ni a n ju n dawng roi rip hkrum ai rai tim, yawng hpe hkam sharang let dinghpring ai lam hpe hkan shadik lu ai ni rai ma ai, nga, Shingran Laika hta tsun da ai.

Machyi makaw, kawsi hpang gara, n tara ai hku roi rip hkrum ai, mara kata mara shagun hkrum ai, yawn hkyen hkrum ai,… shing re ai aten ni hta gara hku hkamjan ga ai kun? Matai dawp chye ga ai kun? Mahte a Kabu Gara Shi-ga e sharin ya ai tara matsun (8) gaw san pra masha tai na matu garum ya ai tara matsun ni rai nga ai. Dai tara matsun (8) hpe n hkan ai sha, san pra masha n tai lu ai; ndai dinghta ga atsang madang hku san seng san pra ai aprat hpe n gawgap la lu ai rai yang, sumsing mungdan na san pra masha ni a hpawng hta shang lawm lu na n rai nga ai. 

Sawn sumru mai ai lam: 

››  Tinang hkum nan ndai dinghta ga e sanpra masha tai ra ai, tai   mai ai, ngu ai hpe hkap la ai kun?

››  Sanpra ai alai n lawm ai sha sumsing mungdan de n du mai ai   lam hkap la ai kun?

2021:SAN PRA AI NI YAWNG A POI LABAN NA CHYUM LAIKA

CHYUM MUNGGA DAW 1

Shingran 7:2-4. 9-14

Ya hti na gaw, Shingran laika hta na rai nga ai.

Jan praw maga de na pru lung wa nna, ahkrung nga ai Karai Kasang a dazik lang ai lamu kasa kaga hpe: ngai Yawhan mu nngai. Dai lamu kasa gaw, anhte a Karai Kasang a shangun ma ni hpe, kahtan e dazik garai n shakap yang, aga hpe mung, nammukdara hpe mung, hpun ni hpe mung hkum jahten kau mu, nga nna lamu ga hte nammukdara hpe jahten shabya na ahkang lu ai lamu kasa mali hpe, nsen kaba hte jahtau wu ai. Shaloi, dazik shakap hkam la ai ni hpe hti ai jahpan ngai na nngai: Israela kashu kasha ni a amyu yawng hta na, sen mi mun mali e hkying mali dazik shakap ai hkam la masai. Dai hpang, yu u, mungdan shagu hta na mung, baw lakung shagu hta na mung, amyu baw shagu hta na mung, ga amyu shaga ai hta na mung, kadai n dang hti lu ai, masha unawng kaba hpe ngai mu nngai. Ndai ni gaw hpraw ai hpun palawng bu hpun nna, tinang a lata hta namhtan hpun lakung lang let, Tingnyang a man e mung, Sagu Kasha a man e mung, tsap nga ma ai. Shanhte gaw, nsen kaba hte jahtau let, Tingnyang hta dung nga ai anhte a Karai Kasang hte Sagu Kasha gaw, Awng Dang nga u ga law, nga ma ai.

Bai, lamu kasa yawng hte gaw dai Tingnyang hpe shinggrup let, salang ni hte dusat mali a grup yin e kawan tsap nga ma ai. Shaloi, shanhte gaw Tingnyang a man e dingnyawm dagup nna, Karai Kasang hpe nawku let, men. Shakawn kungdawn ai, hpung shingkang, hpaji byeng-ya, chyeju dum ya ai, arawng sadang, ahkang aya hte, n-gun atsam gaw, Karai Kasang kaw a nga nga u ga law. Amen, nga nna tsun ma ai. Shaloi, salang ni hta na langai mi gaw, Hpun palawng ahpraw bu hpun ai ndai ni gaw, kadai ni rai nga ma ta? Kanang na pru wa ma ta? nga nna ngai hpe hkap san nngai. Ngai gaw, Nye a Madu e, nang chye nga ndai, ngu nna shi hpe htan wu ai. Shaloi shi tsun ai gaw: Ndai ni gaw, zingri zingrat kaba hpe hkam sharing ngut nna, Tinang a hpun palawng hpe Sagu Kasha a asai hta hkrut jahpraw la ai ni rai nga ma ai. 

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

1 Yawhan 3:1-3

Ya hti na gaw, Yawhan shagun dat ai laika langai hta na rai nga ai.

Karai Kasang a kashu kasha ni anhte hpe ngu shamying mi ai majaw, Kawa gaw anhte hpe gade wa tsawra da mi hka! Shi a kashu kasha ni nan anhte rai nga ai. Dai rai nna, mungkan ga gaw shi hpe n chye wu ai majaw, anhte hpe mung n chye n hkap la ma ai. Tsawra ai ni e, Karai Kasang a kashu kasha ni, anhte ya e rai nga ga ai; hpang e anhte hpa tai na, garai n shadan dan nga ai. Dai hpe shadan dan ai shaloi, anhte Shi hte maren bung na ga ai lam hpe anhte chye nga ga ai; hpa majaw nga yang, Karai Kasang shi hkum nan nga nga ai hte maren, anhte shi hpe mu lu na ga ai. Ndai lam hpe myit mada ai masha yawng hte gaw, Hkristu Madu chyoi pra nga ai hte maren, tinang a hkum hpe shachyoi shapra ya ra ai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

Mahte 5:1-12a

Ya hti na gaw, Mahte a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Yesu gaw masha unawng uwa hpe mu jang, bum ntsa de lung wa ai; dai yang e shi dung nga yang, shi sape ni shi a makau de sit sa wa ma ai. Shaloi Yesu shanhte hpe sharin shaga let, tsun wu ai gaw: Myit masin hta matsan mayan ai ni gaw, ngwi pyaw nga ma ai; lamu mungdan gaw shanhte a mungdan rai nga malu ai. Myit sumnung ai ni gaw ngwi pyaw nga ma ai; shanhte mungkan ga hpe madu lu na mara ai. Yawn hkyen hkrum ai ni gaw ngwi pyaw nga ma ai; shanhte shalan shabran ai hkrum na mara ai. Dinghpring ai hte krawsi hpang gara ai ni gaw ngwi pyaw nga ma ai; shanhte gaw hkru kat wa na mara ai. Matsan dum chye ai ni gaw ngwi pyaw nga ma ai; shanhte matsan dum la ai hkrum na mara ai.

Myit san seng ai ni gaw ngwi pyaw nga ma ai; shanhte gaw Karai Kasang hpe mu lu na mara ai. Ngwi pyaw sim sa ai hpe shabyin ai ni gaw ngwi pyaw nga ma ai; shanhte hpe Karai a kasha ni ngu shamying na mara ai. Dingman ai lam a majaw, zingri zingrat hkrum ai ni gaw ngwi pyaw nga ma ai; lamu mungdan gaw shanhte a mungdan rai nga malu ai. Nye a amying majaw masha ni nanhte hpe asawng zingri zingrat di ai hte, n teng n man ai hku mara amyu myu shagun da ai shaloi, nanhte ngwi pyaw nga myit dai: lamu mungdan hta e nanhte a shabrai kumhpa kaba nga malit dai majaw, kabu gara nna, ngwi pyaw nga mu.

Madu a Kabu Gara shiga rai nga ai.

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (30) NA MUNGGA

Makam masham n lu ai masha ni gaw wenyi asak hkrun lam hta myi kyaw ni rai ma ai. Dinghta ga ntsa, shinggyim masha ni a matu, na a/ ngai a matu Karai e maka sing da ya ai lam hpe n mu n chye lu ai. Makam masham ninghtoi gaw Karai e jaw ya ai kumhpa san san sha re ai; dai majaw, chyeju htang chye ai hte, makam masham a apu asi ni si jaw ai hku nna Karai hpe shakawn chye ra ga ai. Barthime gaw Yesu a lam na yu ai majaw, Yesu hte hkrum lu taw gaw? shamai shatsai hkrum na lam kam ai; myit mada ăla nga wu ai. Yesu a lam anhte daram n chye na re; rai tim chyinghkrang tum daram sha re ai, greng ai makam masham gaw shi a prat ting hpe galai shai wa shangun ai. Matsan mawhpyi prat kaw na lawt lu nu ai; Yesu gaw Karai a Kasha, Hkye la Madu re ai lam hkrak chye la ai hte sakse hkam dan na ahkaw ahkang mung lu la nu ai.

Yesu a lam anhte ăyan sharin hkaja la lu ga ai; makam masham hta sara tai lu ai ni mung law law nga ma ai. Yesu a lam dam lada ai hku chye la ninglen, dai myi kyaw Barthime a chyinghkrang tum daram sha re ai greng ai makam masham lu ga ai kun? Shani shagu na sak hkrung mahkrun hta tinang a man kaw Yesu lai sa lai wa galaw nga ai hpe mu chye dat, hkam sha lu ga ai kun? Myi di da ai majaw n mu n chye dat ga ai kun?  

Barthime a matu, shi hpe shamai ya lu ai tsi sara n nga sai; prat tup hpyi sha nna sha asak hkrung lu na hpe shi chye ai. Shi myi n mu ai she rai tim, Yesu gaw kaga machyi makaw yawng hpe hpa tsi n lang ai sha shamai ya ai lam na yu na nu ai. Shi a matu, Chyum Laika hta rawng “David a Kasha (Hkye la Madu Messiah)” gaw Yesu nan re ai, ngu, chyip mak kamsham wu ai.

Hkye hkrang la ai chyeju kumhpa hkam la lu na matu (1) Kam sham myit tup hkra rawng ra ai; (2) Tinang hta ra kadawn nga ai; n mu ai, n chye ai, machyi ai, jamjau nga ai.  ngu ai hpe yin la nna Karai a man e pyet pyet taw let hpyi nem ra ai. Chyeju kumhpa lu la ai hpang, prat ningnan hta hkawm sa ra ai. Barthime gaw masha ni hkum pat ai, n jahtau na lam tsun tim shi gaw grau nsen sharawt nna, Yesu e matsan dum la na lam kahtap kahtap hpyi nem ai. Shi mai lu na lam hkrak kamsham ai. Ndai lang ahkaw ahkang tat sum kau jang galoi mung n lu la mai sai, ngu shi hkam la ai. Kamsham myit, grit nyem ai myit tup hkra hte hpyi jahtau ai majaw, Yesu gaw shi hpe matsan dum ai hte shi kaw du sa na lam saw shaga ai.

Anhte mung, ruyak kyindut hkrum ai ni, machyi masha ni hpe Yesu hte matut mahkai ya ai ni tai ya na lam, Yesu ra sharawng ai: “Shi hpe shaga mu!”, nga ai majaw makau na ni gaw, “Hkum hkrit u; Shi nang hpe saw shaga nga ai”, ngu, htawn tsun ya ma ai.

Dai ni gaw “Makam masham nli tum gat hkai nhtoi; sasana majen je nhtoi” ngu nna masat da ai nhtoi re. Nang/ ngai, yawng gaw sasana magam hta shang lawm ra ai; tinang a atsam marai, machye machyang, lu su nga-mai ai madang hta hkan nna, Nawku Hpung a bungli, sasana majen je magam hta shang lawm, madi shadaw ra ga ai. 

Makam masham htak mat ai ni, mying gun da nna makam masham arawn alai hta ra kadawn ningra nga ai ni, myit daw myit hten nga ai ni, machyi makaw yawn hkyen hkrum sha nga ai ni, makam masham sari sadang hte nhtan shai ai hku kanawn mazum ai, kanbau bungli galaw sha nga ai ni, dz., dz., hpan madang law law nga ma ai. Shanhte hpe gara hku garum ya lu na ga ta? Shanhte hpe Madu Yesu hte gara hku matut mahkai ya na ga ta? “Shi nang hpe saw shaga nga ai”, ngu, matut mahkai ya ai ni tai mai ga ai.  Kaja ai, sumnung shingdi ai, dinghpring dingman ai Hkristan tai lu ai daram hta myit dik dum na kun? Dai hta lai jan nna yawng gaw sasana majen je bungli hta lama ma hku shang lawm madi shadaw na lam, Nawku Hpung e myit mada ra sharawng ai. Dai ni na Laban nhtoi, Sasana majen je nhtoi hta lahta na lam ni hpe myit sumru yu shangun ai.

Sawn sumru mai ai lam:

›  Dingman kangka ai hku yawng gaw galaw mai ai n rai a hka!

››  Kasi kaja madun dan ai hku nna mung sasana hpe madi shadaw mai ai n rai a hka?

››› Tinang kade matsan jamjau tim, lu su ai, hkam kaja ai ni hpe pyi tinang gaw lama ma hku garum madi shadaw lu ai n rai a hka!

››››  Machyi jamjau hkrum ai aten hta nden ja ai myit hte hkamjan lu ai hku, kaga masha ni hpe ninggun jaw lam madun lu ai n rai a hka!

››››› Htam Shi alu hte kaga alu baw hpan ni law law n bang lu tim, loi mi sha rai tim man man bang ai hku nna Nawku Hpung hpe madi shadaw lu ai n rai a hka!

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (30) NA CHYUM LAIKA

PRAN WAN LADAW HTA LABAN 30

October 24, 2021

CHYUM MUNGGA DAW 1

Yeremia 31:7-9

Ya hti na gaw, myihtoi Yeremia a laika hta na rai nga ai.

Madu ning nga ai: Yaku a lam kabu gara ai hte mahkawn mangoi mu! Masha amyu yawng hpe woi awn ai Du magam hpe, garu ai nsen hte shagrau sha-a mu. Madu gaw Shi a amyu masha ni ngu ai, naw ngam ai Israela a kashu kasha ni hpe hkye hkrang la sai, nga nna kajai gumhkawng let shakawn kungdawn mu. Yu mu, ngai shanhte hpe dingdung mung de na woi wa nna, lamu ga htum ai de na shinggyin la na nngai: myi kyaw ai ni hte lagaw hten ai ni, na-um nasin re ai ni hte, shinggyim machyi hkrum ai numsha ni, yawng mayawng hte hpe ngai shinggyin la nna, masha unawng uwa kaba bai wa na mara ai. Shanhte gaw hkrap ngu hkrap ngoi ai hte sa wa masai; ya, ngai shanhte hpe woi wa yang, shanhte hpe shalan shabran ya na nngai. Ahtu kataw shara n nga ai, malang ai numda lam hku, ngwi ai hka kau de ngai shanhte hpe lakawn woi wa na nngai. Kaning rai nme law, ngai gaw Israela a kawa rai nga nngai; Ehprim gaw nye a kasha alat rai nga ai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

Hebre 5:1-6

Ya hti na gaw, Hebre masha ni hpang de shagun dat ai laika hta na rai nga ai.

Masha hta na lata la ai, hkungga nawng ai Jau shagu gaw, shut hpyit mara a jaw e, kumhpaw kumhpa hte shagu hkungga nawng ya u ga, Karai Kasang hte seng ai lam hta e, shinggyim masha ni a matu, ahkaw ahkang dang da ai wa rai nga ai: shing rai, masha a n-gun kya ai lam ni shi hpe shinggrup nga ai majaw, n chye n chyang ai ni hte lam dam mat wa ai ni hpe, shi myit galu kaba ai hte woi awn sa lu ai. De a majaw, mung masha ni a mara a matu, shi hkungga nawng ya ra ai hta n-ga, tinang shut hpyit mara a matu mung, shi hkungga nawng ya ra nga ai. Kadai mung Jau a arawng hpe, shi hkrai dang la lu ai n rai; Arun zawn, Karai Kasang e shaga la ai hpe hkrum ra ai. Dai hte maren, Hkristu mung hpung shingkang lu la na matu, Jau a ahkaw ahkang, Shi hkum hpe Shi hkrai dang da nu ai n re ai sha, “Ngai sha nang rai nga ndai; Dai ni ngai nang hpe shaprat sade ai.” nga nna Shi a lam tsun ai Wa kaw nna dai ahkaw ahkang lu la nu ai. Dai hta kaga, “Nang gaw Melhkisedek a hkringhtawng lam hte maren, htani htana hkungga nawng ai Jau rai nga ndai.”, nga nna shara kaga mi hta, dai Wa gaw Hkristu a lam naw tsun nga ai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

Marku 10:46-52

Ya hti na gaw, Marku a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Yesu gaw  Shi a sape ni hte masha unawng uwa kaba hte rau, Yerihko mare de na pru wa yang, myi kyaw nna hpyi sha ai, Bara-Teme mying ai Teme a kasha gaw, dai lam makau e dung nga ai. Nazaret na Yesu lai sa ai hpe shi na jang, Dawi a kasha Yesu e, ngai hpe matsan dum la e law, ngu nna hpyi jahtau wu ai. Masha law law wa, shi asim sha nga nga u ga, shi hpe daru kau mu ai. Shi mahtang, Dawi a kasha e, ngai hpe matsan dum la e, ngu nna grau jahtau shaja wu ai. Yesu gaw tsap let, Shi hpe nang de woi wa marit, nga ai. Masha nkau mi gaw dai myit kyaw ai wa hpe shaga ai hte, Ngwi pyaw n ga, hpa n hkrit ra sai; rawt u, shi nang hpe shaga nga ai, ngu mu ai. Shaloi Yesu shi hpe ga tsun nna, Ngai nang hpe hpa galaw ya na ra n ta? Ngu wu ai. Myi kyaw ai wa gaw, Rabuni, nye a Madu e, ngai myi mu mayu ai, ngu nna Shi hpe tsun wu ai. Yesu gaw, Wa su; na a kam sham ai gaw nang hpe shamai ya nit dai, nga nna shi hpe tsun wu ai. Dai wa gaw shaloi jang myi mu lu nna, Yesu sa wa ai lam de hkan nang nga ai.

Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (29) NA MUNGGA

Dinghta ga na Du/Hkawhkam/ arawng aya lu ai ni shanhte a npu na masha ni hpe gara hku dawjau ai lam hte, Yesu a Sape ni masha ni hpe gara hku, kaning re ai myit jasat hte dawjau lu na la lam ginhka mu chye shangun ai.

“Human right” ngu ai, shinggyim masha tai ai kaw na yawng maren lu ai ahkaw ahkang a lam moi prat e n na yu ai baw; Roman ni shanhte padang dip la lu ai mungdan masha yawng hpe yam sha, mayam shatai ai prat. Sape ni gaw Yesu hpe Messiah, Israel amyu sha ni hpe shalawt dat woi na ningbaw, ngu nna shadu da ma yang, “Ningbaw tai mayu ai wa gaw yawng a mayam tai ra ai”, nga ai ga na la jang teng sha kajawng na ma ai.

Sape ni myit mada ai hte shai nna Yesu gaw Kalwari hkrun lam rai n hpang shi yang, Shi nni nkri hkrum na lam, zingri zingrat hkrum nna sat kau hkrum na lam, bai hkrung rawt wa na lam masum lang tsun hpaw dan ai (Isaiah Laika hta tsun da ai hte maren). Sape ni tup hkra n chye na ma ai; nni nkri hkrum na lam hpe n madat kam ma ai. Rai ti mung, jahtum e awng dang na lam hpe kam ma ai. Dai majaw, awng dang ai shani Yesu a hkra maga na shara hpe marai mi, pai maga na arawng aya hpe marai mi, Yaku hte Yawhan madu la lu na lam tau nau hpyi shawn ma ai (shan nau gaw Yesu hte lawu lahta hpu nau ni rai ma ai).

Galoi prat hta rai tim, dinghta ga na Du/arawng aya lu ai ni gaw lit lu ai magam gun let, tinang nang a lu lawm lam ahkaw ahkang magawn la chye ma ai. Law law lang mung, kaga masha ni, shawa masha ni, shanhte lu ang ai ahkaw ahkang hpe kashun la kau chye ma ai. Shinggyim masha hpe mayam prat, shut hpyit mara, n tara ai… amu ni kaw na shalawt dat ya lu na matu, Yesu gaw hkum nan matsan mayan re ai prat hpe hkam la ai. Tara a npu e taw ai; dinghta ga na tsin-yam, nni nkri, shoi-hpa ni yawng hpe hkam la ai.

Yesu a Sape ni gaw dinghta ga na Du/Hkawhkam ni zawn tinang nang a akyu amyat a matu arawng aya ra mayu ai myit n rawng mai ai lam, tinang a akyu amyat lu lawm lam hpe asum hkam kau nna masha ni hpe dawjau ra ai lam sharin ya ai. Yesu hkam la na gam maka hte nni nkri ni hpe arau jawm hkam la gwi ai lam, Yaku hte Yawhan shan htan ya ma ai. Kaja wa mung, Yaku gaw Kasa ni hta yawng a shawng sat kau hkrum ai wa rai nga ai. Yawhan gaw hpang jahtum si mat ai wa rai tim, zingri zingrat hkrum ai kaga Kasa ni hte shawng shawng na Hkristan hpung masha ni a lam hpe nji nmu hkam sha lawm lai wa nu ai. Prat galu nni nkri hkam sharang nu ai.

Yesu hte grau ni htep mayu ai ni, ni htep ai ni, Nawku Hpung magam, shawa magam gun ai ni, arawng aya kaba lu ai ni gaw yawng hpe dawjau ai myit masa, tinang a akyu amyat hpe madung n shatai ai, yawng a mayam tai ai myit masin, shagrit shanyem ai myit hte dawjau ra ai lam sharin ya ai. Hkam la na shagrau kumhpa madung gaw hpang na prat e she re ai lam hpe mung sharin ya ai.

Sawn sumru mai ai lam:

›› Tinang a prat hta kaning re ai myit masa, hpa yaw shada nna lu ai arawng aya hpe shangun lang na ta?

›› Tinang a prat hpe htoi san tsawm shangun ai, kabu shangun lu ai lam gaw ja gumhpraw hte sutgan ni grau lu ai majaw kun, masha ni hpe dawjau akyu jaw lam grau galaw lu ai hta rai kun?

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (29) NA CHYUM LAIKA

PRAN WAN LADAW HTA LABAN 29

October 17, 2021

CHYUM MUNGGA DAW 1

Esaia 53: 10-11

Ya hti na gaw, myihtoi Esaia a laika hta na rai nga ai. Madu gaw Shi a shangun ma hpe, nni nkri kaba hte, myit htum hkra machyi shangun na rai nga ai. Madu a shangun ma gaw shi a asak hpe gawng malai hkungga shatai jang, shi a aru arat hpe mu lu na ra ai; shi a prat galu wa nna, Madu ra ai hku shi a lata hta byin wa na ra ai. Shi a myit masin nni nkri hkam la ngut jang, nhtoi hpe mu lu nna, shi a myit dik na ra ai. Nye a dinghpring ai shangun ma gaw, shi a nni nkri a marang e, masha law law hpe ding hpring shangun nna, shanhte a shut hpyit mara hpe shi nan gun hpai na ra ai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

Hebre 4: 14-16

Ya hti na gaw, Hebre masha ni hpang de shagun dat ai laika hta na rai nga ai.

Sumsing lamu de hkrang shang wa sai, hkungga nawng ai jau Kaba, Karai a Kasha Yesu Hkristu hpe anhte lu ga ai majaw, anhte kam sham ai nawku htung hta maju jung nga ga. Kaning rai nme law, anhte a n-gun kya ai lam hpe, matsan n chye dum ai hkungga nawng ai Jau anhte lu ga ai n rai, lam shagu hta anhte zawn, agung alau hkrum yu ai hkungga nawng ai Jau Kaba lu ga ai; rai ti mung, Shi mahtang mara hpa mung n galaw yu ai. Dai rai nna, matsan dum ai hkam la lu na hte, kyin dut ai aten e shadaw shalan ai chyeju mu lu hkra, chyeju tingnyang a man de, anhte nden ja ai myit hte sit shang wa ga.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

Marku 10: 35-45 or (10: 42-45)

Ya hti na gaw, Marku a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.

*(Gadun ai hku hti jang, Lawk 2 sha hti ra ai.)

*(Lawk 1) Zebedi a kasha Yaku yan Yawhan gaw Yesu hpang de sit sa nna, Sara e an hpyi ai hte maren Nang jaw na hpe ra nga ga ai, ngu nna Shi hpe tsun mu ai. Yesu gaw, Nan hpa baw ra myit ta? ngu nna shan hpe tsun mu ai. Shan gaw, Na a hpung shingkang hta nang shang wa jang, Na a hkra maga de langai mi, pai maga de langai mi, dung nga lu na ahkang an hpe jaw mi, ngu nna hpyi ma ai. Yesu mahtang, Nan hpa hpyi nga ai hpe n chye myit dai. Ngai lu nga ai gawm hpe, nan lu lu na rai na myit ni? Ngai hkam la na kashin kamun hpe mung, nan hkam la lu na rai nga myit ni? ngu nna Yaku yan Yawhan hpe san mu ai. Shan gaw, An galaw lu na ga ai, ngu mu ai. Yesu htan let, Ngai lu nga ai gawm hta na, nan mung lu na rai nga myit dai; ngai hkam la na kashin kamun hpe mung, nan hkam la na rai nga myit dai: rai ti mung, nye a hkra maga pai maga de dung nga lu na ahkang n jaw lu nngai; dai gaw, san da sai ni a matu sha rai nga ai, ngu nna shan hpe tsun mu ai. Ya kaga sape shi dai ga hpe na yang, Yaku yan Yawhan hpe myit kahtet ma ai.

*(Lawk 2)  Yesu shi a sape ni hpe shaga la nna, Maigan amyu ni hta up na ahkang lu la ai ni gaw, masha ni a ntsa e gumrawng gumtawng ai hku galaw ma ai; du magam re ai ni mung shanhte a ntsa e adip arip hku hkang da ma ai. Nanhte chyawm gaw dai hku n mai galaw ai. Nanhte hta grau mayu ai wa kadai mung, yawng a mayam tai u ga: kaning rai nme law, Masha Kasha pyi, shangun ma hpe yam sha na, nga nna du sa ai n rai; shangun ma a amu hpe galaw daw na hte, masha law law a matu, shi asak hpe gawng malai jahpu shatai ya na, nga nna du sa ai, ngu nna sape ni hpe tsun mu ai.

Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (28) NA MUNGGA

(1) Ja gumhpraw, mungkan sutgan, arawng aya hte, (2) hpaji byeng-ya, dai lahkawng hta na langai sha lata la mai ai, ngu nna nang/ngai hpe lata la shangun yang, gara hpe mahtang lata la na rai ta? Tinang ra mayu ai, dawdan lata la ai hta hkan ai lam, Chyum Mungga ni hku nna shadum ya ai.

Shawng na langai hpe gaw n tara ai hku rai rai, gam kaja ai ngu nna rai rai, tinang n gingdan ai rai tim marai langai ngai e shagrau ai, sutli kumhtaw dagraw hkam la ai hku rai rai, tinang salu salat hkaw nna rai rai, lu la mai ai. Hpaji byeng-ya hpe mahtang masu magaw ai hku, n tara ai hku, sutli kumhtaw dagraw hkam la ai hku n mai byin ai. Baw-nu madang n hpring ai masha langai gaw salu salat kade hkaw nna shakut tim, tsang X sanpoi htai yang shagan (6) hte awng na n mai myit mada ai. Shakut ai daram awng na kun, hkrat na kun sha rai na re. Laika a nya dik ai San Yawhan Viani gaw sanpoi n mai awng ai masha rai tim, kaja dik ai jau tai wa ai. Masha ni a myit masin wenyi kraw kata na sung dik ai, yip da ai lam ni hpe mu chye ya ai (Lahkawng ngu na Chyum Mungga, Hebre Laika hte shadawn yu mai ai). Hpaji kungkyang ai Jau/Saradaw ni shi kaw sa mara raw la ma ai, mau hpa Wenyi a Chyeju/ Karai Kasang kaw na lu la ai hpaji n rai a hka! Adolf Hitler gaw masha sat hpaji hta kunghpan ai rai tim, jahtum e shi a hkum hpe shi gap sat ai kaw prat jahtum kau nu ai. 

Lam mi gaw, mungdan kau mi hta gumhpraw lu ai ni hpaji hpe mari la mai ai hku sawn la ma ai. Gumhpraw law law jaw nna tsang X sanpoi hta shagan 5/6 hte awng la lu nna, Engineer/ Doctor tai wa ma ai. N ging n dan ai sha Engineer/ Tsi Sarawun Doctor tai wa ai ni, masha law law hpe sat kau lu ai n rai ma hka! Nobel kumhpa shagrau hkrum ai Mother Theresa gaw M.A degree mung, Doctor degree mung n lu ai wa re. Rai ti mung, Karai Kasang e jaw ya ai nhtoi chyeju ni hpe hkam la ai majaw, India mungdan na matsan masha ni Sen/Wan hpe shalawt dat ya ai; asak matut ya ai; shanhte a arawng sadang hpe sharawt ya ai; masha a arawng sadang hte bung ai hku asak hkrung lu ma ai. Kaning re ai hpaji/ kaning re ai atsam hte rai ta?

A nya dik ai masha gaw ran rau she re; zet let dik ai masha mung ran rau she re. Masha law mi law, malawng maga gaw kahproi kanoi, grai wa n shai hkat ma ai. Salu salat hkaw, pu ba hkam nna ram ging ai hku hpaji madang shatsaw la na byin mai ai. Mungkan arawng aya, mungkan sutgan hpe marin ai gaw htenbya ai kaw du wa lu ai lam, Madu Yesu shadum ya ai. Dai majaw, Hpaji Byeng-ya Laika hta tsun da ai gaw matsaw tsang kaw na jaw ya ai kuptsup ai hpaji byeng-ya hpe grau manu shadan ai lam tsun da ai.  Sumsing sutgan, masha law law hpe chyeju kumhpa garan ya lu ai machye machyang grau ahkyak ai lam, Madu Yesu gaw mungkan sutgan lu su ai shabrang ma hpe tsun ai, “Na a sutgan ni hpe dut kau nna matsan masha ni hpe gam garan ya su, dai hpang ngai kaw hkan nang rit” nga ai. Madu Yesu Shi a hpang hkan nang ai majaw, Shi a sape tai ai majaw, dinghta ga na arawng aya, ja gumhpraw lu lawm lam asum hkam kau ai wa gaw, ndai dinghta ga a htam latsa hta n’ ga, n htum n wai ai sutgan mung lu la na lam tsun ai. Nang/ngai, kam ga ai kun?

Mungkan arawng aya, ja sutgan, pyaw hpa ni hpe marin ai a majaw, shada sat hkat ai majan kade she law ai. Dai zawn re ai marin myit a majaw, akyang lailen htenza ai lam kade she law, n tara ai amu ni kade she law rai nga ai. Kaga maga de yu yang, mungkan arawng aya hte sutgan hpe kau da nna Yesu a hpang hkan nang ai ni, masha law law hpe asak a chyeju kumhpa ni gam ya lu ma ai. Htenza nga ai mungkan myit masa hpe tsi shamai ya lu ai; hkye mawoi amu ni law law galaw lu ma ai.

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (28) NA CHYUM LAIKA

PRAN WAN LADAW HTA LABAN 28

October 10, 2021

CHYUM MUNGGA DAW 1

Hpaji Byeng-ya 7:7-11

Ya hti na gaw, Hpaji Byeng-ya a laika hta na rai nga ai.

Ngai akyu hpyi nga yang, myit su ai chyeju ngai hpe jaw ya ni ai; ngai hpyi nem ai shaloi hpaji byeng-ya a atsam marai nye a ntsa de yu hkrat wa sai. Up hkang ai sumdoi hte hkawhkam tingyang hta grau nna, ngai Hpaji Byengya hpe ra sharawng nngai; dai hpe lu la jang, ja sutgan hpe hpa n nawn nngai. Dai hpaji myit hpe, manu dan dik ai lungseng hta grau nna manu shadan nngai; kaning rai nme law, ja mahkra gaw hpaji byeng-ya hte shabung yang gaw, zaibru latsup mi zawn sha rai nga ai; gumhpraw mung hkumpup hkumpa zawn sha rai nga ai. Hkam kaja ai hte hkum hkrang tsawm htap ai hta grau nna, Hpaji Byengya hpe ngai tsaw ra nngai; de a htoi tu kabrim ai hpung shingkang galoi mung n wai mat ai majaw, nhtoi hta grau nna shi hpe ra sharawng nga nngai. Hpaji Byeng-ya ngai hte rau nga yang, mai kaja ai baw hkum sumhpa ngai lu la nna, n dang hti hkra law la ai sutgan ni hpe, shi a lata na ngai hkam la ni ai.

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

CHYUM MUNGGA DAW 2

Hebre 4:12-13

Ya hti na gaw, Hebre masha ni hpang de shagun dat ai laika hta na rai nga ai.

Karai Kasang a mungga gaw hkrung nga ai hte, shabyin da lu nga ai: nshan lahkawng maga dai ai ntawng nhtu hta grau dai ai: myit masin hte wenyi hpe mung, nra hkrihkraw hte laswi hpe mung, dinghkren ginhka nna, kraw lawang na myit mang ai hte yaw shada ai lam ni hpe, jeyang hparan ya lu ai. Shi n mu lu hkra makoi da lu ai baw hpa mung n nga ai: yawng mayawng hte gaw shi a myi man e dan leng nga ai hte, asan brang lang rai nga ai rai nna, anhte shi a man e jahpan dan ra ga ai. 

Karai Kasang a Mungga rai nga ai.

KABU GARA SHIGA

Marku 10: 17-30. (10: 17-27)

Ya hti na gaw, Marku a laika hta na Kabu Gara Shiga rai nga ai.

Yesu gaw rawt sa wa maw ai shaloi, masha langai mi gat sa nna, Shi a man e lahput hput di let, Mai kaja ai Sara e, n htum n wai ai asak a sali wunli lu hkra, ngai hpa galaw ra a ta? ngu nna Shi hpe san wu ai. Yesu gaw, Ngai hpe mai kaja ai nga nna, hpa rai tsun n ta? Karai Kasang hta kaga mai kaja ai kadai mung n nga ai. Jep ai tara hta: Masha hkum sat, Masha num hkum shaw, Hkum lagu, N teng n man ai sakse hkum hkam, Maw sha map sha hkum rai et, Nnu yan nwa hpe hkungga lara di u, nga ai ga hpe nang chye nga ndai, ngu nna shi hpe tsun wu ai. Dai wa gaw, Sara e, dai yawng mayawng hte hpe ma aprat kaw nna ngai hkan shatup se ai, ngu nna Yesu hpe tsun wu ai. Yesu gaw shi hpe n-gaw n ja ai myit hte mada yu let, Lam langai mi nang naw ra nga ndai: Nang wa su, Lu malu hte dut kau nna, matsan mayan ni hpe karan jaw u; shing rai, sumsing lamu ntsa e nang sutgan lu na rit dai; ngai kaw mung sa hkan nang rit, ngu nna shi hpe tsun wu ai.  Dai wa mahtang Yesu a ga majaw myiman sum mat nna, myit yawn la ai hte bai wa mat ai: kaning rai nme law, shi sutgan law law lu ai wa rai nga ai. Yesu gaw kayin yu nna, Shi a sape ni hpe, Sut su ai ni gaw Karai Kasang a mungdan hta shang na matu, nachying yak la a hka gaw! ngu nna tsun mu ai. Sape ni mahtang Shi a ga majaw mau mahka ma ai. Dai rai nna Yesu gaw, Ngai sha ni e, Karai Kasang a mungdan hta shang na gaw, nachying yak la a hka gaw! Lu su ai wa gaw, Karai Kasang a mungdan hta shang loi ai hta, gawla-u gaw samyit na hku gale na grau loi nga ai, ngu nna shanhte hpe bai htan wu ai. Shanhte mahtang n dang tsun hkra mau mat let, Dai rai yang, Kadai wa mi hkye hkrang la ai hkrum lu na a ta? nga nna shada da tsun ma ai. Yesu mahtang shanhte hpe mada yu nna, Dai amu hpe masha n galaw lu ti mung, Karai Kasang galaw lu nga ai; kaning rai nme law, Karai Kasang gaw yawng mayawng hpe dang galaw nga ai, ngu nna tsun mu ai.

(Grau galu ai hku hti mayu jang lawu na daw 4 hti ra ai.)

(Marku 10:28-31) Petru gaw, Anhte mahkra hte hpe kau da nna, Nang kaw hkan nang saga ai; anhte gara hku rai na i? ngu nna Yesu hpe san wu ai. Yesu gaw, Nanhte hpe ngai teng teng tsun made ga, Nye a matu hte kabu gara shiga a matu mara, nta, kahpu kanau, kajan, kanu kawa, kashu kasha hte yi hkauna hte hpe kau da ai wa kadai raitimung, zingri zingrat hkrum ai hte hpawn, ndai prat hta e nta, kahpu kanau, kajan, kanu kawa, kashu kasha hte, yi hkauna hte hpe htam latsa n lu la na kadai n nga ai: htawmhpang prate n htum n wai asak lu la na ra ai, ngu nna sape ni hpe tsun mu ai.

Madu a Kabu Gara Shiga rai nga ai.

2021:PRAN WAN LADAW LABAN (27) NA MUNGGA

Nga mi nga, tu mi tu, hkrung mi hkrung a Madu nga ai lam; asak hkrung lam hte nga pra mayat maya lam hpe reng hkang ai tara nga ai lam; kun dinghku a chyoi pra ai manu dan ai lam, ndai hte hpe sharin la lu ga ai.

Anhte a prat, dai ni na prat hta masha a asak hpe kam ai hku manu dawdan ai; shangai shaprat mayat maya lam hpe kam ai hku di ma ai; n hkungran ai sha arau nga nga ai; kasha n ra mayu ai; rai tim ma kap wa jang hkri-wang kata na ma hpe sat kau ai; la shada, shing n rai, num shada madu wa madu jan zawn rai kanawn (same sex cohabitation/sodomy) nga ai; hkungran ga-sadi hpe jahten kau nna num/la kade lang mung jahka, kade lang mung bai la ai; hpung-up ni mung kahtap kahtap nna hkungran ya ai; ndai zawn re kaw na hkawt, Gumsan Magam Joe Biden hpe Chyoi Pra Hkum jaw mai n mai? Shinggyim lailen tara (moral law) hte seng ai ga-san ni, manghkang ni law la ai mungkan rai nga ai. 

Mungkan masha ni myit hpaji, tsi hpaji, tara upade hpaji, ndai zawn hpaji hpan grau grau madang tsaw wa ai hte maren, lahta na mabyin ni, manghkang ni hpe lachyum htai ai lam mung grau sung grau dam lada wa ai. Nawku Hpung e mahtai jaw, lam matsun, dawdan ya ai lam hta mungkan hpaji hte kahproi kanoi rai, shingjawng saw hkrum ding-yang rai nga ai. 

Mungkan mungdan ni hta Protestan law dik htum ai mungdan gaw American (USA) rai nga ai. Rai tim, gumsan magam lata shagu, Kahtawlik hpung masha ni a mae pa ni (Votes) malawng kadai hpe jaw ai, ngu ai hta hkan nna gumsan magam hpe lata la byin ai sakse ni law law nga ai. USA Saradaw ni a moral authority (Shinggyim lailen tara namnak) kade kaba ai lam hpe asan sha chye lu ai. 

England mungdan hpe Kahtawlik Nawku Hpung kaw nna jahka woi ai Hkawhkam Henry VIII__shi a hkungran num Catherine hpe jahka kau nna num kaga, Anne Bowleyn hte hkungran na ahkang hpyi ai hpe Sarabyin Clement VII e ahkang n jaw ai. Shi hkum hpe shi, England mungdan a ningbaw, England mungdan Nawku Hpung a ningbaw masat shagrau la ai. Ninghkap ai Jau/Saradaw ni law law htawng sharawng hkrum ai/ sat kau hkrum ma ai. Mying dan hkung dik ai marai lahkawng gaw Saradaw John Fisher hte Hkawhkam rung na Amu Madu Chancellor Thomas More, shan rai ma ai. England mungdan a reng dik htum ai hpaji ninghkrin yan gaw, Henry num jahka nna kaga bai la na lam hpe mung, England Nawku Hpung a ningbaw tai ai hpe mung, ninghkap ai majaw, sat kau hkrum ma ai. Dai gaw, Yawhan Baptista e Hkawhkam Herod hpe ninghkap ai hte bung ai. Henry VIII gaw num langai la, jahka kau rai, kahtap la la di ai; yawng hpe sat kau ai; kanu hpe du hkra sat kau ai wa re. Kaga masha law law hpe mung, ninghkap ai masha ni marai 70,000 jan hpe sat agrawm kau ai. 

Shinggyim lailen tara hte Chyum Laika hpe kam ai hku lachyum htai shapraw ai a marang e byin wa ai htenza lam ni Hkawmhkam Henry VIII hta asan sha mu lu ga ai. Asak Madu Karai Kasang re; yawng hpe hpan da ai Wa re. La langai, num langai rai hpan da ai. Hkungran mai ai mung la hte num a lapran e sha re. Sodom/ Gomora hpe wan marang hte nat kau ai hpe dum mai ga ai.

Yesu htan tsun ai ga gaw: ningpawt ninghpang e la hte num; shan gaw hkum shan langai sha tai wa ai. Adam gaw Ewa hpe tsun ai, “Ngai a nra na nra, ngai a shan na ashan” nga ai. Hkungran la/num jahka kau n mai ai lam Yesu gaw asan sha re ai mahtai jaw da ai.

Sawn sumru mai ai lam:
1. Dinghku de, hkungran na lam hkyen lajang hpang wa ai aten hta, hkungran sakramentu a lachyum hpe tang du hkra sharin hkaja/ lam matsun hkat ai kun?
2. “Ma kaji ni hpe ngai kaw du sa lam hkum shingdang mu”, nga ai hpe gara hku chye na a ta?
3. Kanu/kawa gasat shaja ai dinghku, shing n rai, hka bra mat ai rai yang, ngam ai kasha ni hta kade machyi mat lu ai a ta?
4. Chyum Mungga sasana magam dap hpe gara hku madi shadaw lawm a ta?